door Koos van Houdt

Hoorde u afgelopen zondag Frans Timmermans in Buitenhof spreken? Hij sprak in
grote woorden, maar daaronder is hij ouderwets bezig kleine stapjes te zetten.
De wereld is bijna een paradijs, als we die koolstof, die hoofdletter C, maar
hebben vervangen door wat anders.

Voor dat ‘anders’, is onder meer kobalt en coltan uit het oosten van Congo nodig.
Daar worden vrouwen en kinderen massaal worden verkracht voor de superwinsten.
Dat willen we wel oplossen. Maar hoe? Moeten we maar ophouden elkaar via onze
smartphones wijsheden te twitteren over dit soort mensonterende situaties in
Congo?

Natuurlijk, net als thuis en in de eigen woonwijk, moeten we onze rommel netjes
achter ons opruimen. De Volkskrant toonde zaterdag in een groot verhaal, hoe
theorie en praktijk van een nieuwe generatie containers leiden tot grote
overlast in een oudere stadswijk in Den Haag. In Spanje zie je nu nog veel
zwerfvuil omdat daar het afval soms nog wordt verwerkt volgens methoden die we
in Nederland al bijna een halve eeuw geleden achter ons hebben gelaten. Toch is
Nederland niet het beste jongetje van de Europese klas. Doelstellingen zijn
geformuleerd in duizelingwekkende getallen. Moeilijk haalbaar.

In Brussel is alles wat met de Europese Unie te maken heeft met herfstvakantie.
Wie niet met vakantie is, is Frans Timmermans. De Eerste vice-voorzitter van de
Europese Commissie is belast met alles wat met klimaat, energie en milieu te
maken heeft. Hij maakt naam door plastic rietjes en wegwerpbekertjes te
verbieden. Maar met het echte werk is hij sinds zaterdag bezig in Glasgow. De
Green Deal en het pakket met dertien wetsvoorstellen, bekend als ‘Fitfor55’, is
zijn eerste verantwoordelijkheid.

Maar hij kan er zeker op wijzen dat dit verbijsterend omvangrijke pakket geen
persoonlijke “verdienste” van hem alleen is. De Europese Commissie en een
duidelijke meerderheid in het Europees Parlement steunen dat. Hoewel uitgerekend
de Groene fractie allerlei tekenen van aarzelingen vertoont. Er is dus ook veel
kritiek in politiek en publieke opinie over de plannen van Timmermans. Toch gaat
hij namens de Europese Unie in Glasgow proberen een positie als ‘koploper’ uit
te bouwen.

Ondertussen zit hij thuis in Brussel met een probleem: de Green Deal heeft niet
de steun van de collega van landbouw en van een forse minderheid van
landbouwspecialisten in het Europees Parlement. In Polen houden ze niet van
Frans Timmermans. In de vorige Europese Commissie was hij de boodschapper van
slecht nieuws in verband met de capriolen van een rechtse, conservatieve
regering in Warschau. Laat nu uitgerekend zijn collega Janusz Wojciechowski van
landbouw uit Polen komen en zich vertegenwoordiger voelen van deze regering, die
de belangen van arme boeren op het Poolse platteland nauwkeurig in het oog
houdt.

De strijd van Timmermans is ook maar gebaseerd op een pakket van compromissen.
Dat vergeten we wel eens als we merken dat de klimaatlobby onder leiding van
wetsovertredende actiegroepen als Greenpeace alle ruimte en aandacht krijgt. Die
zijn erin geslaagd in de samenleving het thema klimaat bovenaan de agenda te
krijgen. Het lukt hen ook gevoelens van schuld en boete te verspreiden, wanneer
je praktisch en realistisch denkt of schrijft over het klimaatbeleid Ondertussen
weet ook Frans Timmermans dat hij de “held” is, wanneer hij maar getrouw de
getallen van het Akkoord van Parijs uit 2015 blijft herhalen. Ondertussen ziet
het er helemaal niet zo geweldig uit. In de Verenigde Staten moet president Joe
Biden hard vechten om iets van zijn idealen in beleid omgebogen te krijgen.
Frans Timmermans heeft laatst een hele middag in Londen zitten te praten met de
Chinese hoofdonderhandelaar in Glasgow.

Gewone Nederlanders en Vlamingen knijpen hun handjes dicht, er zit een daling van
de gasprijzen in, maar of deze direct aan de consument worden doorberekend, is
maar de vraag. Kortom, opa in Nederland wil wel aan de toekomst van zijn
kleinkinderen denken, maar hij wil ook wel dat wat hij daaraan bijdraagt,
technisch en financieel realistisch is.

Daarom is de klimaatconferentie van Glasgow wat het is. De Europese Unie noemt
zich koploper. Maar Timmermans weet ook dat wat aan astronomische getallen op de
tekentafel liggen, lang niet altijd politiek haalbaar en realistisch zijn.
Misschien beter dat de wereld zich daar in Glasgow ook weer niet aan ophangt.