door Peter-Vincent Schuld

Het was hier op de redactie al langer bekend. Uit ons toe gespeelde informatie bleek dat de Oekraïense militaire staf bijzondere interesse had in een aantal locaties die gelegen zijn op het schiereiland De Krim, dat door Rusland in 2014 Oekraïne werd ontnomen en werd ingelijfd als een zelfstandige republiek binnen de Russische Federatie. Voorheen voor de Oekraïense bevolking en thans voor de Russische bevolking is De Krim het vakantieoord bij uitstek. Heerlijk weer. Op sommige plekken een Ibiza-sfeertje. Kortom best gezellig.

Geen luchtalarm

Maar vlakbij waar al vakantievertier plaatsvindt ligt een thans Russische luchtmachtbasis genaamd Novofedorivka. Opeens was het “BOEM” en dat geluid herhaalde zich een keer of 12 . Een reeks van explosies maakte van Russische militaire gevechtsvliegtuigen, moderne toestellen, puur schroot. Wat er over is lijkt ergens nog steeds op een militair vliegtuig maar je kunt er niet meer mee vliegen. Dat werd dus vloekend en tierend het opperste Russisch commando bellen in Moskou in plaats van de verzekeringsagent. We pakten de satellietbeelden er eens bij en kwamen tot een interessante theorie. Het heeft er veel van weg dat special forces op een of andere manier de luchtmachtbasis hebben weten binnen te dringen. In dat geval, als dat waar is, lijken special forces daar explosieven te hebben geplaatst en de explosieven zijn wellicht met een tijdmechanisme uitgerust geweest of op afstand tot ontploffing gebracht. Enfin de piloten van dienst die betrokken toestellen zouden gaan vliegen hebben hun vlucht gemist. Dat is geen theorie, maar een hard feit. Het lijkt er dus op , gelet op de satellietbeelden van voor en na de aanval plus het feit dat er geen luchtalarm afging, het dus heel goed mogelijk dat dit geen aanval is die met langeafstandsraketten is uitgevoerd. Ondanks diverse kraters lijkt het meer op een sabotage achter de linies.

Dit kennen we ergens van

Maar, stop eens even…. kennen we dit niet ergens van? Nou of we dat kennen. Want ook Generaal-veldmaarschalk Rommel van het nazi-Duitse Afrika Korps kreeg een fiks aantal van dit soort leuke en aardige geintjes te verwerken. Het ver achter de vijandelijke linies explosieven plaatsen op onder meer vliegtuigen was het lumineuze idee van David Sterling, grondlegger van beroemde Britse eenheid van special forces genaamd Special Air Service (SAS).

Deze eenheid binnen de Britse krijgsmacht bestaat tot op de dag van vandaag en als er in Groot-Brittanië of waar dan ook ter wereld een bijna onmogelijke klus moet worden geklaard dan is de SAS de aangewezen partij. Daarbij worden soms de handen wat vuil gemaakt aan het vet waarmee de wapens worden gesmeerd en de klevend vrijgekomen kruit. Maar ze kunnen hun handen wassen met trots en eer. Was getekend, De SAS met de spreuk “Who Dares Wins” De manier waarop de Russische militaire jachtvliegtuigen op De Krim de lucht in gingen zonder op te stijgen, en ik  zeg met nadruk “de manier” lijkt een trainende of instructie gevende hand te hebben gehad van de Britse SAS. Met andere woorden, de uitvoerders van deze aanval zouden wel eens heel goed door de SAS  getraind kunnen zijn. Dit is geen klusje dat je overlaat aan een paar goedwillende ijzer vretende partizanen die wel klaar zijn met de Russen. Dit Lijkt op het werk van special forces die heel goed wisten hoe en wanneer en vooral op welke wijze ze een ongeziene impact konden veroorzaken. Moreel gezien is het een enorme klap voor de Russen. Of het de Britten van de SAS zelf waren? Je zou het zo zeggen op het eerste gezicht, maar het lijkt en/of is zeer onwaarschijnlijk. De Russen zouden bij wetenschap direct een vergelding hebben ingezet en een oorlogsverklaring af hebben gegeven voor een vernietigende oorlog die ze op geen enkele manier zouden hebben kunnen winnen. De met historisch besef opgegroeide Russen hebben een nare herinnering aan de Britten op De Krim daar Groot-Brittannië het tussen 1853 en 1856 het opnamen tegen de Russen op het betrokken schiereiland samen met de Turken en nog een aantal geallieerden.

“Moskou” heeft ontkend dat het om een aanval ging maar de satellietfoto’s laten weinig aan duidelijkheid te wensen over. Het heeft er veel van weg dat de Russen onaangenaam verrast zijn dat ze zo  kwetsbaar zijn op het schiereiland dat ze zelf geannexeerd hebben.

Lijden in Oekraïne

Intussen lijden de burgers in Oekraïne onder het oorlogsgeweld. Voor het oorlogsgeweld leed de Oekraïense bevolking in een minder ernstige maar evengoed serieuze aanslag op de leefkwaliteit. Inderdaad we hebben het over de corruptie. Het valt niet te ontkennen dat Oekraïne een probleem heeft met dit fenomeen, net zoals veel armere landen of landen die een tribale of een totalitaire, lees, meestal religieuze, socialistische dan wel een communistische dictatuur hebben gekend. Een centraal geleide economie zonder dat de burger zich economisch kan ontwikkelen tot een goed welvaartsniveau leidt in de praktijk altijd tot vriendjespolitiek en corruptie.

Nadat West-Europa de steun kreeg van de Amerikanen in de vorm van de Marshallhulp werd er voor de communistische dictatoriale een ander “hulpmechanisme” ingezet als je al niet “bevrijd” was door het Rode Leger  ingezet. Voorwaarde? Je regime moest een communistisch c.q. socialistisch en Moskou gezind karakter hebben.

Dan kon je vallen onder de COMECON. Bezijden de Aziatische republieken binnen de Sovjet Unie waren alleen Cuba, Vietnam en Mongolië (allen Moskou gezind, en met een socialistisch / communistisch  totalitair staatsbestel die als niet-Europese staten lid van de COMECON waren.

Via de centraal geleide  economie moest alles weer op de been gebracht worden in Europa na de oorlog. Dus de arbeiders van de staten van het machtig proletariaat gingen bouwen aan eenvormige betonnen dozen en dito voertuigen waarvan KAMAZ verreweg de bekendste vrachtwagen was. De machines om ze te bouwen werden in het westen gekocht, voor het terrein waarvoor ze bestemd waren viel onder het expertisegebied van de Sovjets. De vrachtwagens waren basic, in het Nederlands zouden we “rudimentair” zeggen, een beetje zoals de Lada. Het merk KAMAZ bestaat nog steeds, zij het met een iets moderner uiterlijk. Vroeger, in de Sovjet-tijd was het streefdoel 150.000 vrachtwagens per jaar en 250.000 dieselmotoren. Maar let op: De Sovjet-Unie en de huidige Russische federatie kennen ook corruptie tot in de hoogste regionen en als oud-Sovjetrepubliek geldt dat ook voor Oekraïne.

Maar wie kregen de vrachtwagens toegewezen die voor de Sovjet-Unie zelf bestemd waren?.Nou daar kwamen af en toe tot zeer regelmatig wat gunsten bij kijken die ten deel vielen aan de ambtenarij met beslissingsbevoegdheid. Het communisme en socialisme, ook in de lichte vorm zoals wij dat in ons deel van Europa kennen lokt corruptie uit. Corruptie is in veel voormalige Oostbloklanden die lid zijn van de Europese Unie nog niet weg uit de aders van van samenleving. Het woelt, kriebelt en krioelt er nog altijd en het is niet voor niets dat een groep van EU-landen het Europees Openbaar Ministerie hebben opgericht om misbruik met EU-centjes hard aan te pakken. De erfenis van het communisme en het socialisme is echt wel een punt van aandacht in de corruptiebestrijding.

Ja, ook Oekraïne kampt ermee en als Oekraïne niet voldoet aan de eisen om tot de Europese Unie toe te treden gaat het feest in principe niet door. Oekraïne moet wat doen aan de rechtsstaat. Corruptie, alhoewel in elk land in meer of mindere mate aanwezig hoort formeel niet in een rechtsstaat thuis. In de praktijk is dat vaak op micro-vlak wat anders en als je je poot stijf houdt en ergens “nee” tegen zegt, dan ben je lastig of een “pretbederver”.  Maar hoe krijg je de corruptie in Oekraïne er onder?Nou dat begint niet na de oorlog, juist tijdens een oorlog is de kans groot dat figuren uit politiek en de ambtenarij hun kans zien om ergens beter van te worden, over de rug van hun medeburgers heen. De mens blijft een zeer dubieus soort zoogdier. We hebben op dit moment als we dit schrijven enkele zaken aangereikt gekregen waarvan reeds één verhaal de Oekraïense pers haalde en wel de Oekraïense editie van het Amerikaanse zakenblad Forbes. Het handelt om de onteigening van  een machinefabriek die specialistische apparatuur voor de mijnbouw maakt. NKMZ is de naam en is gelegen in de oostelijke Donbas. Op basis van een decreet dat op last van het Oekraïense parlement  is uitgevaardigd is het bedrijf onteigend maar niet volledig genationaliseerd. Een derde private partij lijkt er wel bij te varen, terwijl de vroegere eigenaars niet zijn gecompenseerd en het er thans naar uit ziet dat hen ook geen compensatie toebedeeld zal worden. Dat is natuurlijk niet eerlijk. Het bedrijf leverde ongeveer 55% van haar productie aan buurland en huidig bezetter Rusland. Formeel stelt de Oekraïense overheid zich op het standpunt dat zij niet willen dat er nog langer Oekraïense technologie en materieel naar Rusland wordt overgebracht. Daar is wat voor te zeggen, maar dat geeft nog niet het recht om de oorspronkelijke eigenaren niet te compenseren voor de door hen ondervonden schade. Ter illustratie, de fabrieken liggen sinds de inval door Rusland in Oekraïne reeds stil.

Dus, ook in oorlogstijd kan de overheid van een getroffen land rare streken uithalen naar de eigen bevolking en naar haar eigen bedrijven. Er hangt een waas van belangenverstrengeling rond de onteigening van het bedrijf  NKMZ. Maar wie heeft er onomstotelijk onrechtmatig belang bij? Naar wie gaan de geldwagens met opbrengsten van dit soort eigenaardige onteigeningen? Nee, niet meteen met de vinger wijzen naar president Volodomir Zelensky. Daar hebben wij geen enkel bewijs van gezien. Weet u nog? Het vermoeden van onschuld is een grondwaarde in een rechtsstaat. Niet iedereen meteen verdacht gaan maken. Maar een onderzoek is noodzakelijk. Meerdere onderzoeken naar (eventuele) meerdere feiten zijn noodzakelijk. Herinnert u zich nog even dat u morgen ook verdacht kan worden van een strafbaar feit zonder dat u de feitelijke dader bent van het misdrijf waarvan u verdacht wordt?

Maar ik herinner u er wel aan dat president Zelensky ooit een anti-corruptiewet afkondigde die heel ver ging, en vervolgens werd afgeschoten, lees vernietigd door het Oekraïens Grondwettelijk Hof. Wie had er in dat Hof belang bij, of wie had er invloed op het Hof?

De Europese Unie steunt Oekraïne met centjes om de staat draaiende te houden en helpt het land met wapenleveranties. Een oorlogssituatie is altijd mistig en niks garandeert dat elke cent op de goede plaats terecht komt. Er zijn altijd lieden die op onrechtmatige wijze willen profiteren en vaak komen in crisissituaties de slechtste kanten van mensen bovendrijven.

De 1 miljard euro die Oekraïne heeft geleend tegen gunstige voorwaarden van de Europese Unie (noodkrediet) waarvan de rentelasten worden gedragen door het budget van de Europese Unie ( de EU heeft het geld zelf geleend op de kapitaalmarkt), die zien we wel terugkeren. Er zijn middelen en mogelijkheden genoeg om Oekraïne tot terugbetaling te bewegen. Maar corruptie in Oekraïne mag door de EU op geen enkele wijze worden getolereerd als het land daadwerkelijk wil toetreden tot de EU. We werden op deze noodzaak hard gewezen door onze bron die de regio en de mechanismen aldaar op zijn duimpjes kent en die ons met regelmaat voorziet van “inside informatie” met betrekking tot de regio. Na bestudering van de stukken die ons zijn door onze bron zijn toebedeeld en toetsing aan eigen kennis en ervaringen kan inderdaad geen andere conclusie worden getrokken. Niet in de laatste plaats in het belang van de bevolking van Oekraïne zelf.

Joint Investigation Team tegen de corruptie

Ditmaal mag de EU het niet bij woorden laten en nu reeds dient zij via haar kanalen alle inlichtingen te verwerven over gebleken corruptie, corruptie-verdenkingen en  discutabele transacties. Hierin speelt niet alleen het Oekraïens justitieel apparaat een rol, maar zijn ook rollen weggelegd voor Europol en Eurojust. Het is aan te bevelen dat er zoals rond het neerhalen van het passagiersvliegtuig MH17 een Joint Investigation Team wordt gevormd door de Europese Unie met menskracht uit de EU inclusief jurisdictie (bevoegdheid) in Oekraïne en dit samen met de Oekraïense justitiële autoriteiten. Uiteraard opgevolgd door een gezamenlijke openbare aanklager en een gezamenlijke rechtsprekende instantie.

Immers niet alleen de lidstaten van de EU, lees de belastingbetaler, en de EU zelf worden benadeeld bij dit soort misdrijven, dat geldt evenzeer voor de Oekraïense bevolking en het bedrijfsleven die beiden recht hebben op een naar behoren functionerende rechtsstaat. Ik denk dat dit het minste is wat van Oekraïne mogen vragen, wil het kans maken op een lidmaatschap van de EU. Je maakt schoon schip en dat kan nooit kwaad. Bovendien haal je de politieke factoren en actoren uit het “verhaal” die oogjes toe kunnen knijpen. Corruptie ondermijnt een samenleving en valt niet te tolereren. Ook niet als een land wordt geconfronteerd met brute agressie. Corruptie is gewoon nimmer goed te praten en vuile handen mogen niet gewassen worden in onschuld. Punt.