Nederlands 
De Dagdenkers: Wil de echte slaaf even opstaan?
Wil de echte
slaaf opstaan?
slaaf opstaan?
Door Bernd Timmerman
Slavernij is
een uitvinding van de mens.
een uitvinding van de mens.
Dat schijnt
te zijn vergeten. Want waardoor anders komt steeds die schuldige vinger van
wijzen naar de enige dader voor al het lijden van toen en nu?
te zijn vergeten. Want waardoor anders komt steeds die schuldige vinger van
wijzen naar de enige dader voor al het lijden van toen en nu?
De
geschiedenis van de slavernij is meer dan één boek met helden in het zwart en
schurken gekleed in wit.
geschiedenis van de slavernij is meer dan één boek met helden in het zwart en
schurken gekleed in wit.
Iedere vorm
van slavernij in welke tijd is
van slavernij in welke tijd is
en was
vanzelfsprekend weerzinwekkend.
vanzelfsprekend weerzinwekkend.
Dat vinden
we nu, toch? Daar is wel consensus over. Op papier want slavernij is
springlevend, dat zien velen niet. Bestaat slavernij immers niet meer?
we nu, toch? Daar is wel consensus over. Op papier want slavernij is
springlevend, dat zien velen niet. Bestaat slavernij immers niet meer?
Het debat
gaat niet over de moderne uitbuiting van mensen, de dieren of de natuur. De
schuldvraag ligt steeds in de tijd van toen. Met de roep om excuses en daarbij –
altijd – de achterliggende vraag om financiële genoegdoening
gaat niet over de moderne uitbuiting van mensen, de dieren of de natuur. De
schuldvraag ligt steeds in de tijd van toen. Met de roep om excuses en daarbij –
altijd – de achterliggende vraag om financiële genoegdoening
Excuses voor
een foute kijk op een ander, is er een geldigheidsdatum? Je kunt sorry zeggen
voor iets wat je zelf hebt gedaan. Of door een overheid die weet wat er kort
tevoren fout is gedaan. Excuses voor 100 of 1000 jaar geleden, nog steeds
nuttig of een verveeld onoprecht moeten?
een foute kijk op een ander, is er een geldigheidsdatum? Je kunt sorry zeggen
voor iets wat je zelf hebt gedaan. Of door een overheid die weet wat er kort
tevoren fout is gedaan. Excuses voor 100 of 1000 jaar geleden, nog steeds
nuttig of een verveeld onoprecht moeten?
Het kan een
soort van reinigingsritueel zijn om zwarte bladzijden te sluiten en ervan te
leren door bewust te kijken.
soort van reinigingsritueel zijn om zwarte bladzijden te sluiten en ervan te
leren door bewust te kijken.
Dikwijls
echter is de drijvende kracht een voortdurende hysterische hype om vast te
houden aan het verleden als excuus voor je eigen werkelijkheid. De
slachtofferrol kan zo als een warme troostende deken met een vertrouwde
groepsidentiteit voelen.
echter is de drijvende kracht een voortdurende hysterische hype om vast te
houden aan het verleden als excuus voor je eigen werkelijkheid. De
slachtofferrol kan zo als een warme troostende deken met een vertrouwde
groepsidentiteit voelen.
En is het
zinvol, excuses vragen?
zinvol, excuses vragen?
De Italianen
van nu vragen excuses te maken voor het het gooien van Christenen voor de
leeuwen is weinig zinvol. Of de nu levende Maya’s bevelen excuses te maken voor
het offeren van al die kinderen in de klassieke periode.
van nu vragen excuses te maken voor het het gooien van Christenen voor de
leeuwen is weinig zinvol. Of de nu levende Maya’s bevelen excuses te maken voor
het offeren van al die kinderen in de klassieke periode.
Excuses voor
de slavernij van zwarten door de blanken is een zwart-wit discussie waarbij het
vasthouden aan leed van voorouders een identiteit en mogelijk geld oplevert. Het
klinkt hard, maar is misschien de harde economische waarheid van het doel bij
sorry vragen.
de slavernij van zwarten door de blanken is een zwart-wit discussie waarbij het
vasthouden aan leed van voorouders een identiteit en mogelijk geld oplevert. Het
klinkt hard, maar is misschien de harde economische waarheid van het doel bij
sorry vragen.
De slavernij
van eeuwen geleden als oorzaak zien van de problemen van nu. Om de ogen te
sluiten voor het falen van machthebbers en volkeren. Er moet een dader zijn.
Rampen van het heden te herleiden tot witte misdaad.
van eeuwen geleden als oorzaak zien van de problemen van nu. Om de ogen te
sluiten voor het falen van machthebbers en volkeren. Er moet een dader zijn.
Rampen van het heden te herleiden tot witte misdaad.
De
exclusieve oorzaak waarbij andere culturele en sociaal-economische factoren niet
meer ter sprake komen. We hebben de daders en zij gaan financieel bloeden.
exclusieve oorzaak waarbij andere culturele en sociaal-economische factoren niet
meer ter sprake komen. We hebben de daders en zij gaan financieel bloeden.
De huidige
situaties in Suriname en veel Afrikaanse landen vinden niet alleen hun oorzaak
in de historie van slavernij. Het is geen sprookje, ook geen blijvende
nachtmerrie.
situaties in Suriname en veel Afrikaanse landen vinden niet alleen hun oorzaak
in de historie van slavernij. Het is geen sprookje, ook geen blijvende
nachtmerrie.
Integendeel,
corruptie, oorlog, wanbeleid, nepotisme, armoede, economische stilstand,
etnische conflicten, het zijn problemen waar het eigen volk vooral naar leiders
uit eigen kringen moet kijken, naar de eigen keuzes. Die eigen
verantwoordelijkheid wordt te vaak vergeten en dan is een dader nodig als
schuldige voor al het leed.
corruptie, oorlog, wanbeleid, nepotisme, armoede, economische stilstand,
etnische conflicten, het zijn problemen waar het eigen volk vooral naar leiders
uit eigen kringen moet kijken, naar de eigen keuzes. Die eigen
verantwoordelijkheid wordt te vaak vergeten en dan is een dader nodig als
schuldige voor al het leed.
Er is ook
geen monopolie op leed, op oorlog, op uitbuiting, op genocide en ook niet op
slavernij. We moeten als samenleving het zien van zwarten als slachtoffers en
blanken als daders beëindigen. Stop deze éénzijdige blik.
geen monopolie op leed, op oorlog, op uitbuiting, op genocide en ook niet op
slavernij. We moeten als samenleving het zien van zwarten als slachtoffers en
blanken als daders beëindigen. Stop deze éénzijdige blik.
Vragen
stellen bij en het onderzoeken van de geschiedenis is leerzaam. Om te begrijpen
hoe het was, is geworden en soms hoe te voorkomen. De oogkleppen en blinde
vlekken van te veel mensen zitten al te vaak muurvast en analyses in beelden van
toen kunnen helpen.
stellen bij en het onderzoeken van de geschiedenis is leerzaam. Om te begrijpen
hoe het was, is geworden en soms hoe te voorkomen. De oogkleppen en blinde
vlekken van te veel mensen zitten al te vaak muurvast en analyses in beelden van
toen kunnen helpen.
Bijvoorbeeld
bij kennis en meningen over slavernij. Er kan ook een geboorte zijn van een
mythe door een te gekleurde blik.
bij kennis en meningen over slavernij. Er kan ook een geboorte zijn van een
mythe door een te gekleurde blik.
Zo is het
slavernij-debat verworden tot een strijd met eeuwenoude daders en slachtoffers
van eeuwen oud.
slavernij-debat verworden tot een strijd met eeuwenoude daders en slachtoffers
van eeuwen oud.
De Mythe van
de alleenheerschappij van de foute westerse witte blanke man mag ontzenuwd
worden:
de alleenheerschappij van de foute westerse witte blanke man mag ontzenuwd
worden:
– slavernij
is geen uitvinding van blanken
is geen uitvinding van blanken
– niet
alleen zwarten zijn of waren slaven
alleen zwarten zijn of waren slaven
– de
trans-atlantische slavenhandel heeft niet het grootste aantal slachtoffers
opgeleverd
trans-atlantische slavenhandel heeft niet het grootste aantal slachtoffers
opgeleverd
– zwarten
waren zelf slavenhandelaren
waren zelf slavenhandelaren
– er bestaan
nog steeds miljoenen slaven
nog steeds miljoenen slaven
– Turken en
Marokkanen waren net als blanken en zwarten medeschuldig in het handelen van
mensen
Marokkanen waren net als blanken en zwarten medeschuldig in het handelen van
mensen
– slavernij
is zo oud als de geschiedenis
is zo oud als de geschiedenis
– Arabieren
waren en zijn de grootste handelaren in slaven, de Arabische slavenhandel duurde
langer en had meer slachtoffers dan de Trans-Atlantische
waren en zijn de grootste handelaren in slaven, de Arabische slavenhandel duurde
langer en had meer slachtoffers dan de Trans-Atlantische
– binnen de
Arabische slavernij werden veelal de mannen gecastreerd zodat er nu minder
nakomelingen zijn van deze Oriëntaalse slavernij
Arabische slavernij werden veelal de mannen gecastreerd zodat er nu minder
nakomelingen zijn van deze Oriëntaalse slavernij
– de
slavernij in Democratisch Kampuchea, of de troostmeisjes in Japan, vergeten?
slavernij in Democratisch Kampuchea, of de troostmeisjes in Japan, vergeten?
Slavernij
bestaat zo lang als de mens. Het oude Egypte, het oude Griekenland, het oude
Rome, de Middeleeuwen, de moderne tijd, niet alleen in het Westen maar ook in de
Afrikaanse, Aziatische, Amerikaanse Indianen en Arabische culturen. De mens
handelt fout.
bestaat zo lang als de mens. Het oude Egypte, het oude Griekenland, het oude
Rome, de Middeleeuwen, de moderne tijd, niet alleen in het Westen maar ook in de
Afrikaanse, Aziatische, Amerikaanse Indianen en Arabische culturen. De mens
handelt fout.
De lijst is
lang en kent veel wreedheden.
lang en kent veel wreedheden.
Er bestaat
zo aantoonbaar geen alleenrecht in kleur op het spelen van de boeman.
zo aantoonbaar geen alleenrecht in kleur op het spelen van de boeman.
Behalve
onwaar zijn deze gekleurde historische clichés ook schadelijk. Verbeteringen in
landen of in levens van mensen komen niet tot stand, alleen de slachtofferrol
van zwarte mensen wordt benadrukt. Het lijden geeft troost en misschien geld.
onwaar zijn deze gekleurde historische clichés ook schadelijk. Verbeteringen in
landen of in levens van mensen komen niet tot stand, alleen de slachtofferrol
van zwarte mensen wordt benadrukt. Het lijden geeft troost en misschien geld.
In de
twintigste en eenentwintigste eeuw is de werkelijkheid rond slavernij misvormd.
Er wordt voornamelijk naar de Trans-Atlantische gekeken. Van belang is de
slavernij-discussie te ontdoen van het zwart-wit denken.
twintigste en eenentwintigste eeuw is de werkelijkheid rond slavernij misvormd.
Er wordt voornamelijk naar de Trans-Atlantische gekeken. Van belang is de
slavernij-discussie te ontdoen van het zwart-wit denken.
De handel in
zwarte mensen tussen 15de en 19de eeuw met naar schatting 11 miljoen
slachtoffers, het is een weerzinwekkende historie. Waar Nederland
verantwoordelijk was voor zo’n 5 % van de pijn en ellende. Een donkere plek in
de geschiedenis. Een feit.
zwarte mensen tussen 15de en 19de eeuw met naar schatting 11 miljoen
slachtoffers, het is een weerzinwekkende historie. Waar Nederland
verantwoordelijk was voor zo’n 5 % van de pijn en ellende. Een donkere plek in
de geschiedenis. Een feit.
Maar er
wordt nauwelijks in publieke debatten geschreven over de andere slaventragedies.
Ook feiten die vergeten lijken.
wordt nauwelijks in publieke debatten geschreven over de andere slaventragedies.
Ook feiten die vergeten lijken.
De
Arabische-Afrikaanse van de 7de tot en met de 20st eeuw. Met tussen de 11 en 25
miljoen slachtoffers. De cijfers lopen sterk uiteen. Of de Noord-Afrikaanse
slavenhandel.
Arabische-Afrikaanse van de 7de tot en met de 20st eeuw. Met tussen de 11 en 25
miljoen slachtoffers. De cijfers lopen sterk uiteen. Of de Noord-Afrikaanse
slavenhandel.
1 miljoen
Europese slachtoffers.
Europese slachtoffers.
Wat te
denken van de rol van de Afrikanen zelf bij de slavenhandel. Ook onderbelicht in
het publieke debat.
denken van de rol van de Afrikanen zelf bij de slavenhandel. Ook onderbelicht in
het publieke debat.
We kunnen
het ook, zoals al gezegd, hebben over de Chinese, Griekse, Egyptische, Romeinse,
Middeleeuwse uitbuitingeb en noem maar op. Slavernij bestond en bestaat.
het ook, zoals al gezegd, hebben over de Chinese, Griekse, Egyptische, Romeinse,
Middeleeuwse uitbuitingeb en noem maar op. Slavernij bestond en bestaat.
En toch?
Mensen
denken bij slavernij alleen aan kolonialisme van het Westen met de schuldvraag
in het nu. De blanke man is fout.
denken bij slavernij alleen aan kolonialisme van het Westen met de schuldvraag
in het nu. De blanke man is fout.
Het is
onjuist en geeft een vertekening van de historie van de slavernij. Het is een
vorm van geschiedvervalsing en selectief shoppen.
onjuist en geeft een vertekening van de historie van de slavernij. Het is een
vorm van geschiedvervalsing en selectief shoppen.
De problemen
van nu lijken vergeten door wanen in het verleden. De moderne hedendaagse
slavernij is levensecht zichtbaar. Met nú op dit moment 40 miljoen
slachtoffers. Veruit het grootste deel buiten Europa. In Azie en Arabische
landen.
van nu lijken vergeten door wanen in het verleden. De moderne hedendaagse
slavernij is levensecht zichtbaar. Met nú op dit moment 40 miljoen
slachtoffers. Veruit het grootste deel buiten Europa. In Azie en Arabische
landen.
Om te
zwijgen over de dieren die als slaven worden misbruikt. 150 miljard per jaar.
Alleen dat zijn geen zwarte mensen.
zwijgen over de dieren die als slaven worden misbruikt. 150 miljard per jaar.
Alleen dat zijn geen zwarte mensen.
Het zou
verlossend werken om niet geobsedeerd te zijn met de Trans- Atlantische
slavenhandel. Te begrijpen dat slavernij en uitbuiting onderdeel waren en zijn
van veel culturen. Er iets aan doen.
verlossend werken om niet geobsedeerd te zijn met de Trans- Atlantische
slavenhandel. Te begrijpen dat slavernij en uitbuiting onderdeel waren en zijn
van veel culturen. Er iets aan doen.
Onze ogen
niet sluiten voor de westerse wandaden maar ook die zien van de Ottomanen,
Noord-Afrikanen, de inheemse zwarten in Afrika zelf, de Arabische en ga zo maar
door. Zij waren en zijn net zo goed schuldig met de kennis van vandaag.
niet sluiten voor de westerse wandaden maar ook die zien van de Ottomanen,
Noord-Afrikanen, de inheemse zwarten in Afrika zelf, de Arabische en ga zo maar
door. Zij waren en zijn net zo goed schuldig met de kennis van vandaag.
Nog steeds,
kijk naar alle werelddelen, zijn alle kleuren verantwoordelijk voor vreselijk
lijden van mens en dier. Daders hebben niet één kleur. Slachtoffers ook niet.
kijk naar alle werelddelen, zijn alle kleuren verantwoordelijk voor vreselijk
lijden van mens en dier. Daders hebben niet één kleur. Slachtoffers ook niet.
De zwarte
mens is niet het enige slachtoffer, de witte niet de enige dader.
mens is niet het enige slachtoffer, de witte niet de enige dader.
De hysterie
en eenzijdige agendasetting
en eenzijdige agendasetting
mag stoppen.
Een eerlijke kijk op basis van feiten, waarnemingen en objectivering van
uitbuiting zonder valse sentimenten.
Een eerlijke kijk op basis van feiten, waarnemingen en objectivering van
uitbuiting zonder valse sentimenten.
Misstanden
plaatsen in tijden, en uitbuiting nu – ongeacht etniciteit – aanpakken. Iedere
vorm van slavernij in welke tijd afwijzen. Niet omdat het goed uitkomt en
makkelijk is.
plaatsen in tijden, en uitbuiting nu – ongeacht etniciteit – aanpakken. Iedere
vorm van slavernij in welke tijd afwijzen. Niet omdat het goed uitkomt en
makkelijk is.
De zwarte
mens is net zo fout als de witte en ook tegelijk net zo goed. Het gijzelen van
het slavernij-verleden door alleen te kijken door ogen van één ethische groep
slachtoffers is een groot pijnlijk dwaas misverstand. Het doet de moderne
slavernij niet stoppen. Het is een valse vertekening van het verleden.
mens is net zo fout als de witte en ook tegelijk net zo goed. Het gijzelen van
het slavernij-verleden door alleen te kijken door ogen van één ethische groep
slachtoffers is een groot pijnlijk dwaas misverstand. Het doet de moderne
slavernij niet stoppen. Het is een valse vertekening van het verleden.
Het lijden
gaat door, van het werkelijke slachtoffer in het heden. In vele kleuren en
soorten.
gaat door, van het werkelijke slachtoffer in het heden. In vele kleuren en
soorten.
Er is geen
monopolie op leed, op oorlog, op uitbuiting, op genocide en ook niet op
slavernij. Kleurloos fout.
monopolie op leed, op oorlog, op uitbuiting, op genocide en ook niet op
slavernij. Kleurloos fout.
Mogen
oogkleppen af en oordopjes uit?
oogkleppen af en oordopjes uit?
Laten we
juist en eerlijk naar historie, heden en de toekomst kijken.
juist en eerlijk naar historie, heden en de toekomst kijken.
