door Peter-Vincent Schuld

De confessionelen onder ons kennen de uitspraak “De mens wikt, God beschikt”.
Voor de de niet gelovigen onder ons “De natuur is sterker dan de mens”

Al aan het begin van de corona-crisis schreef ik uiterst kritisch over de genomen
maatregelen en de gevolgen daarvan.

Voor de goede orde, ik schrijf vrijwel altijd, en zo ook in deze, niet uit louter
“Nederlands of Belgisch” perspectief, maar vanuit Europees perspectief. Immers
ik reis door Europa, ik woon niet in Nederland of België, maar volg het aldaar
wel allemaal op de voet.

Dit verhaal gaat even niet of we een virus onder ons hebben en wat het gevaar van
dat virus inhoudt. Laten we het hebben over de menselijke warmte.Laten we het
niet hebben over vermeende politieke richtingen waartoe criticasters van diverse
pluimage al dan niet toe zouden behoren. Laten we het blijven hebben over
menselijke warmte.

De Nederlandse en Belgische samenlevingen zijn afgelopen decennia is
verhard tot een punt waar ik niet vrolijk van kan worden. Een samenleving waarin
hoffelijkheid vaak verdwenen is. Samenlevingen waarin, als ik snel de laatste
nieuwsberichten lees, schietpartijen en steekincidenten schering en inslag zijn.

Het leven is iets kostbaars. Maar hoe gaan we om met dat kostbare leven als het
op “beschermen” aankomt? Beschermen we het leven door lukraak boetes uit de
delen bij onvoldoende afstand of het al dan niet dragen van een mondkapje? Zijn
de symptoom bestrijdende remedies niet erger dan de kwaal? Wie heeft de waarheid
in pacht?

Ik zie een Europese samenleving in de greep van angst. Dit is niet vol te houden.
Ik kan het verkeerd hebben, maar het virus gaat niet zo snel met of zonder
vaccinatie uit onze wereld verdwijnen. Het virus gaat muteren en het gaat
wellicht milderen, maar het blijft voorlopig gewoon bestaan.

Wij mensen zijn geen wezens om 1,5 meter afstand van elkaar te houden. De
facto is het tegennatuurlijk gedrag.  Het past qua gedrag gewoon niet in de
normale omgangsvormen van de mens. Iedere gedragspsycholoog of socioloog zou dat
(hebben) moeten weten.

We hebben behoefte aan fysiek contact met hen die ons lief zijn of met hen
die wij dat contact willen delen. We willen een knuffel geven als troost of
blijk van genegenheid. We willen hand geven uit beleefdheid of respect naar een
ander. Normaal menselijk, warm gedrag laat zich niet vangen noch beperken door
regels, wetten en verordeningen. Het werkt frustraties in de hand. Bewindslieden
konden zelfs deze “bedachte” maatregelen niet opvolgen. Waarom? Omdat ze mensen
zijn zoals u en ik die ook liefde en genegenheid willen geven en ontvangen. 
Zelfs de  belangrijkste personen, die de beperkingen uitriepen vielen ten prooi
aan het mens zijn en overtraden hun “eigen” regels. Betere voorbeelden zijn niet
te bedenken. 

Opgelegde leefregels zijn tegennatuurlijk en dus niet te handhaven en zullen niet
standhouden.

Kort geleden brachten wij u foto’s van de Nederlandse minister Hugo de Jonge die
met kinderen op de foto ging. Achteraf heb ik als hoofdredacteur en verslaggever
toch wat spijt gehad van de te sensationele kop boven het stuk welke luidde ”
Hugo de Jonge heeft lak aan corona-maatregelen”. Ik schreef daar al open en
eerlijk over. Ik heb geen zin om tegen u te liegen. Ik ga niet lopen schreeuwen
om “aftreden” omdat iemand blijk geeft dat iemand gewoon mens is en geen
voorgeprogrammeerde robot “Sovjet-stijl”.

Wat mij ook zorgen baart  is het aantal (oudere) mensen dat is gestorven in en
aan eenzaamheid. Ik kreeg net weer en bericht binnen dat een terminale
kankerpatiënte op dit moment maar bezoek kan en mag hebben van 1 persoon.
Iemands wiens dagen en uren letterlijk zijn geteld. Moet je zo naar de
eeuwigheid van het grote onbekende gaan? Juist op het moment dat mensen elkaar
liefde willen geven. Wat maken die regels het dan nog uit, wat hebben ze dan nog
voor nut?

De liefde en de waardigheid na een vol leven moeten ontberen. Geen kus. Geen dag
papa. Geen dag oma. Geen dag mama. De trauma’s die dit voor de nabestaanden tot
gevolg hebben en de afwezigheid van geliefden tijdens het stervensproces is
ronduit mensonwaardig noemen. Ik zou als beleidsmaker dit niet op mijn geweten
willen hebben.

Bij “vermeende” corona-overljdens: Eenmaal overleden, in een lijkzak, de kist in
en geen waardig afscheid mogelijk. Een feit van een tweetal weken terug in het
Antwerpse. Waren of zijn er oplossingen te bedenken voor deze mensonterende
dilemma’s? Absoluut. Als je maar wil en “out of the box durft te denken”.

Ik ga verder met mijn reizen door Europa, met het reizen door mijn
levensjaren waarop de levens en de beleving van leven van anderen mijn pad
kruisen. Ik voel de angst en ik voel het verdriet bij veel mensen. Het verdriet
van het verliezen van geliefden. Het verdriet van het nakend verlies van
geliefden. Het verdriet van achter glas afscheid hebben moeten nemen alvorens
een vader van een goede vriend van mij het tijdelijke voor het eeuwige
verruilde. Is deze 91-jarige man een ter dood veroordeelde crimineel? Nee, het
was een oude bejaarde man aan het eind van een fatsoenlijk leven.

Het verdriet van het verplicht worden om afstand te houden in de openbare ruimte,
zelfs al zijn het je naasten.

Wat is de kwaliteit van leven als je de levensvreugd en het levensverdriet niet
fysiek met elkaar kunt delen? Ik zou liever sterven. Liefde en genegenheid moet
je kunnen geven en voelen. De aanraking, de hartelijkheid, de liefde.

Ook fysiek. Zelfs in een “extreme omstandigheid” zoals nu. Een samenleving is
niet maakbaar. Gevoelens laten zich niet onderdrukken. De natuur is sterker dan
door mensen bedachte leefregels. In Nederland kennen we BOA’s de bijzondere
opsporingsambtenaren. Hoe ongelukkiger kan de term BOA nu zijn, wetende dat een
boa ook een verstikkende wurgslang is.

Deze samenleving van afstand onder dwang doet mij diep verdriet. Het maakt me
soms neerslachtig. Ik voel het ondraaglijk psychisch lijden van mensen die geen
uitweg meer in deze samenleving zien en vervolgens hebben besloten om “er uit te
stappen”. Ik ben geen medicus of psychiater, maar ik weet dat ik aan een
zekerheid grenzende waarschijnlijkheid dat ik wellicht diverse mensen die nu
niet meer onder ons nog een stukje hoop had kunnen geven en wellicht had kunnen
weerhouden. Met afgrijzen kijk ik naar de narcistische afstands-hardliners. Dit
is niet de samenleving waar ik achter kan staan. Mijn geweten komt in opstand.

Och ik leef door, geef mensen al dan niet in kleine ruimtes hun eigen ruimte
onder de woorden “gaat u vóór”, met een oprechte lach op mijn gezicht. Gemeend
vriendelijk zijn geeft zoveel positieve energie.

Ik wens u allemaal veel liefde en genegenheid toe. Zullen we intussen wel
allemaal een beetje hoffelijk naar elkaar blijven? De anderhalve meter afstand
kan weliswaar niet houdbaar zijn, maar bij veel mensen heerst er angst. Angst is
een slechte raadgever, maar angst heerst er wel. Dus laten we wel een beetje
rekening houden met mensen de nog in de waas van angst hun leven leiden. Maar is
“lijden” wellicht niet beter op zijn plaats? Immers een mens lijdt het meest
onder het lijden dat hij vreest”.