door Peter-Vincent Schuld

Wat zien we deze dagen? Een hoop. We gaan toch eens even wat punten overlopen
waar we even bij stil moeten staan. Over de medische kant van het corona-virus
willen we niet eens beginnen. Wij zijn geen medici. Wij zijn journalisten met
enige kennis van economie, van verdragsrecht, Europees gemeenschapsrecht,
bestuursrecht en internationale betrekkingen. Ziet u die “grijze hoofden” wel
eens als u naar CNN, BBC World of Fox News kijkt? Ja, deze tak van
“verslaggeving” vergt enige maturiteit.

De beperkingen van het reisverkeer roepen vragen op. Immers binnen de
Schengenzone geldt er vrij verkeer van personen. Houden alle landen zich wel aan
de verdragsbepalingen? Artikel 2 van het Schengenverdrag stelt duidelijk dat
beperkingen (grenscontroles) tijdelijk dienen te zijn en inmiddels dragen ze een
semipermanent karakter. Ook het verbod op verplaatsingen in het eigen land zoals
sommige landen die kennen is een punt van zorg en de vraag is of deze
maatregelen niet buitenproportioneel zijn.

De Franse president Macron liet eerder deze week al weten dat wat hem
betreft het buitenlands toerisme in Frankrijk er niet inzit. Waar Macron eerder
een “geïntegreerd” Europa beleed en zelfs een Europese defensie bepleitte, lijkt
dit verhaal toch wat in tegenspraak als het om het vrij verkeer van personen
gaat gedurende de Corona-crisis.

Een eventueel “overslaan” van het vakantieseizoen dit jaar zou voor het toerisme
en de bevolking een regelrechte het betekenen. Toch speelt Frankrijk, wat
betreft buitenlands toerisme, wel met deze gedachte. Hoe vrij zijn we in Europa
als moeder, dochter of partner in een ander deel van het land of zelfs in een
ander land woont binnen de EU?  Zijn de rigide lockdowns in diverse Europese
landen niet in strijd met alle beginselen van fundamentele vrijheden van de
mens?

Een ferry moet varen, een vliegtuig moet vliegen. De moderne mens is niet gemaakt
voor het leven op de vierkante millimeter.De infusen die door de staat zijn
aangebracht in de lichamen van luchtvaartmaatschappijen zijn ook op termijn niet
houdbaar en betaalbaar. Dit houdt menig staatshuishouding niet lang vol.

In Spanje wordt perspectief geboden aan haar ingezetenen er is een
voorlopige einddatum van 11 juni in het vooruitzicht, een moment waar
Spanjaarden weer door gans het land kunnen reizen met een addertje onder het
gras waar we hieronder verder over berichten.

Michael O’Leary van Ryan Air mag dan wel steen en been lopen klagen over de
staatssteun voor KLM-Air France, ook hij moet het mes zetten in het
personeelsbestand van de Aldi der luchtvaartmaatschappijen. Drieduizend banen
lijken bij deze stuntvlieger te gaan verdwijnen.

De staatshulp voor luchtvaartmaatschappijen lijkt harder nodig dan menigeen
kon bevroeden. IAG (British Airways) heeft nog een dochter. Het Spaanse Iberia
en deze maatschappij doet ook een beroep op hulp van de Spaanse staat die toch
al krap bij kas zit.

De cijfers en de banksaldo’s vliegen omlaag. Waarde en geld gaan in rook
op, nog sneller dan een brand kan vernietigen. Zelfs een grootindustrieel
conglomeraat als Thyssen-Krupp is genoodzaakt om voor een bedrag van rond de
miljard euro aan het Duitse staatsinfuus te gaan liggen. Het omvallen van deze
onderneming zou evenzeer een onacceptabele aderlating voor de economie betekenen
met een ongekend aantal verloren banen.

Deutsche Bahn is opnieuw in het nieuws. Tot maar liefst 10 miljard zegt het
bedrijf nodig te hebben wegens teruglopende treinreizigers. 10 miljard harde
euro’s Toch is DB niet van plan te gaan schrappen in geplande investeringen zo
liet het bedrijf weten.

Meer en meer rijst de vraag of de economische effecten van een lockdown in tal
van landen wel goed zijn ingeschat. Is de remedie niet erger dan de kwaal?
Iedereen kent (met enig verstand) de gezondheidsgevolgen van een economische
depressie van deze vorm.

Economie is iets aparts. Tech-gigant Apple ziet haar winst dalen maar juist
tijdens de crisis ziet ze haar omzet op het gebied van service-verlening
stijgen. “Loopt de portemonnee van  het bedrijf even hard leeg als de batterijen
van haar apparaten?” vraagt uw verslaggever uit eigen ervaring af.

Bandenproducent Michelin. Weer een verhaal apart. Zij heeft zich op het
moment mede toegelegd op de productie van beschermende middelen tegen het virus,
zo maakte de onderneming op haar website bekend. Plastic gezichtskappen en
andere onderdelen worden door het bedrijf vervaardigd Overigens zijn deze
beschermingsmiddelen niet verkrijgbaar bij uw bandenhandelaar.

Hoe hard het verliezen van geld en/of vermogen gaat laat de Franse
bankengroep Societé General zien. De bank kan in haar boeken 626 miljoen euro
aan verlies inboeken over het eerste kwartaal van 2020. Harde klappen en
stroppen zijn in dit tweede en de volgende kwartalen te verwachten.

Nu we het toch over banken hebben. De Israëlische bank Hapoalim en haar
Zwitserse vestiging heeft wat minder geld opzij kunnen zetten voor de stroppen
die gaan volgen voor de banksector. De bank blijkt betrokken te zijn bij een
omkoopschandaal rond de internationale voetbalbond FIFA en zou de Amerikaanse
belastingen hebben omzeild. De bank heeft een schikking getroffen met de
Amerikaanse justitie. Het hele grapje gaat de bank 904 miljoen dollar kosten.

Dan gaan we weer even naar de energiebranche. Oliehandelaren zoeken
intussen opslagcapaciteit voor de olie nu de prijs enorm is gedaald en het niet
rendabel is om de olie de verkoop in te gooien. Oliehandelaren zochten eerst hun
toevlucht tot opslagtanks maar lijken nu ook hun toevlucht te zoeken in
tankwagons. Zoveel opslagcapaciteit lijkt er te zijn benodigd.

Oliemaatschappij Shell zet fiks het mes in het dividend dat Shell voornemend was
om uit te keren. Shell doet dit niet omdat zij dit zo leuk vindt. Integendeel.
Shell ziet zich voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog genoodzaakt door de
kelderende olieprijzen en de Corona-crisis voldoende middelen voorhanden te
hebben om de schade te kunnen opvangen die de twee gebeurtenissen hebben
aangericht en waarbij noch Shell noch u en ik weten wat de toekomst brengt. Het
scenario van het moment is gitzwart gelijk de olie die uit de grond gepompt
wordt.

Maakten wij eergisteren nog bekend dat Exxon-Mobil (Esso) nog vasthield aan
het uitkeren van dividend over het afgelopen jaar. De berichten van vandaag
geven een veel minder rooskleurig beeld te zien. Exxon-Mobil duikt fiks in de
rode cijfers en wil de geplande investeringen sterk terugschroeven. Het is zeker
en vast niet de laatste oliemaatschappij die in de problemen is geraakt en we
blijven u daarover berichten.

Op de achtergrond speelt de Europese Commissie een grote rol om de
lidstaten te bewegen om zowel de economie als de vrijheid van de burgers niet
onnodig te beperken. Dit heet stille diplomatie waar u niets van hoort, niets
over leest maar het gebeurt wel degelijk.

De onrust onder de burgers wordt met de dag groter. Nederland en Duitsland
kenden al demonstraties tegen de lockdown.

Online zijn er memes te vinden die een protest laten zien tegen de 1,5 meter
economie.

Voor België is er een grote demonstratie op 9 mei in Antwerpen aangekondigd zo
werd deze avond van de eerste mei bekend.In de Facebookgroep #OperatieFreedom
keren de Belgen zich tegen het Belgische lockdownbeleid.

Nog meer onrust leidt tot verdere destabilisatie van de economie en dus nog
meer verliezen. Willen wij onze handen nog verder ophalen aan de brokken en
scherven veroorzaakt door de Corona-crisis?

Kredietratingen van landen en bedrijven gaan met punten en classificaties omlaag.
Wat gisteren nog een perfecte triple A score had, kan volgende week een “junk
status” hebben, hetgeen min of meer kredietonwaardig betekent, dan wel dat er
alleen te lenen is tegen zeer hoge rentetarieven vanwege de risico’s. Voor
overheden en bedrijven wordt het dan moeilijker om geld te lenen of
samenwerkingspartners te vinden.

Standard & Poors is zo’n gerenommeerd onderzoeksbureau in de waardering van
de kredietwaardigheid van landen en grote ondernemingen. Daarmee hebben ze niet
alleen een vinger in de pap in de financiële wereld maar ook in de
internationale politiek. Het zijn die cijfers die in de politieke beoordelingen
worden meegenomen,

Wat krijgt de wereld nog meer te verduren?
Het is een vraag die in de
komende dagen beantwoord zal worden. Eén ding is zeker, de verhoudingen staan op
scherp, zo scherp als een glasscherf en daar kunt u zich makkelijk aan
openhalen.