Door Bernd Timmerman

Mag je werkelijk alles zeggen wat je wilt? 

Op papier, afhankelijk van het land waarin je leeft, is dit zo.

De juridische en sociale praktijk is heel anders. De vrije gedachte staat wel
degelijk onder druk.

Durft u iedere gedachte waar dan ook nog te verkondigen?

De verkettering van mensen die ‘foute’ denkbeelden roepen en de
stigmatisering van mensen die voor absolute vrijheid van meningsuiting staan
zijn geen incidenten.

Het recht op vrijheid van meningsuiting garandeert dat alle burgers zonder vrees
voor vervolging de eigen mening tot uitdrukking mogen brengen.

Waar, wanneer en hoe zij dat ook maar willen doen. 
Natuurlijk zijn er
grenzen, maar dit zijn juridische grenzen. Je mag wel alles beweren, zodra er
een juridische grens is overschreden zal je de gevolgen moeten dragen.

Aanzetten tot haat en geweld, daar ligt de grens.
Denk aan de zaak Wilders
waarbij vervolging plaatsvindt vanwege zijn ‘minder’ uitspraak. Hij mag het
zeggen, heeft dit gedaan, en nu is het aan de rechter om zijn uitspraken te
toetsen. 

Al die twitteraars die bekende, of mindere bekende Nederlanders, haat toe dragen
en zelfs bedreigen kunnen dit doen maar moeten de gevolgen van hun woorden
dragen.

Dat betekent absolute vrijheid van meningsuiting. U mag alles zeggen wat u
vindt maar ken de wet, en liefst ook het fatsoen, draag de gevolgen van uw
woorddaad.

De lat is ineens lager gelegd. Misschien kan een ieder niet meer zeggen wat hij
wil of kun je alleen nog maar dat zeggen wat past binnen een politiek en
maatschappelijk correct denken.

Het vermeende recht om ongekwetst door het leven te gaan wint het van het
vrije gesproken en geschreven woord. De omgekeerde wereld.

Wie spot kan zelfs de kogel of het mes krijgen. Heeft hij het niet een beetje aan
zichzelf te danken? Zoals een mooie vrouw aan uitlokking doet op hoge hakken in
een korte jurk. Het slachtoffer is de mededader.

Er is, zo lijkt het, een terughoudendheid ontstaan om te zeggen wat je
denkt, voelt of vindt. De dwang van de meerderheid, de groep of de bubbel is zo
groot dat er zelfcensuur of opgelegde censuur kan ontstaan.

Zo is er nu een vorm van sociale uitsluiting en morele  stigmatisering te zien in
het debat over één van de oprichters van een nieuwe omroep. 
Ongehoord
Nederland heeft een eerste slachtoffer. Haye van der Heyden is uit de nieuwe
omroep gestapt. Na goed overleg, heet dat. Van der Heyden zei afgelopen weekend
in het radioprogramma ‘De Perstribune’ dat Holocaust-ontkenners in principe ook
hun uitingen kunnen doen. Dat strookt niet met de standpunten van Ongehoord
Nederland, liet voorzitter Arnold Karskens weten.

Publieke commotie en bijltjesdag. Een omroep die anderen aan het woord wil
laten heeft onder maatschappelijke druk de goed fatsoen guillotine laten vallen.
Een drama in een vier akten: de uitlokkende journalistieke vraag, de uitspraak
over absolute vrijheid, de groepssverontwaardiging en de val van het
rechtvaardige zwaard.  

Waarom en waardoor zijn we zo bang om ongewenste, ongevoelige en onjuiste
uitspraken te horen? 

Een uitspraak moet júist en geldig zijn, dat zijn de twee voornaamste
lessen van de argumentatieleer.

Je hebt harde feiten en meningen. Het zou prachtig, ook wenselijk, zijn dat een
ieder zorgvuldig en goed kon argumenteren. Helaas is dit niet het geval.

Het is onwenselijk om alleen die lieden het woord te geven die goed kunnen
discussiëren, argumenteren, luisteren en spreken. De wereld is geen
fijnproeverij voor woor- en denkstilisten.  De kracht van een democratische
rechtsstaat is dat een ieder in vrijheid zijn mening kan geven met de wet, na
afloop, als toetssteen.

Zelfs een bewering dat de aarde plat is, de klimaatcrisis niet bestaat, de
Armeense genocide nooit heeft plaatsgevonden, de Holocaust een verzinsel is,
Elvis Presley leeft, Greta een verlosser is en wat niet meer, u mag het roepen.
Of niet?

Voor het ontkennen dat Elvis dood is krijgt u geen straf. Wel voor het
ontkennen van de Holocaust. En laat het duidelijk zijn: het ontkennen van de
genocide op Joden in de Tweede Wereldoorlog is niet alleen onjuist en dom maar
ook abject.

Waarom mag je de Holocaust, hoe stompzinnig kwaadaardig het ook is, niet
ontkennen, en waarom zou je Mein Kampf niet naast een ander sprookjesboek mogen
verkopen? Het ontkennen van de Holocaust is verboden omdat het een strafbare
vorm van discriminatie is. Gelet op het grote aantal Joden dat is vermoord op
systematische manier. Het boek van Hitler is verboden te verkopen, in sommige
landen, omdat het kan aanzetten tot haat en geweld.

Zo zijn er meer verschrikkingen en verschrikkelijke boeken die nooit
verboden zijn. Dat is raar of misschien wel goed.Juist het verbieden leidt
waarschijnlijk tot aantrekkingskracht in bepaalde, in dit geval
rechts-extremistische, kringen. Het verbieden stimuleert de kwaden, het
vermindert ‘genezing’ en vergroot de kans op discriminatie. 

De Koran of Bijbel verbieden omdat het mensen aanzet tot vliegen in torens
of weigeren kinderen tegen mazelen in te enten is een brug of twee te ver. Het
partijprogramma van het CDA in de ban doen omdat het aanzet tot geweld tegen
dieren is vrij kansloos.

We zijn selectief in onze verontwaardiging en wetten plus regels zijn sociale
constructies. Wij vinden dat je nooit de Holocaust mag ontkennen maar wel iedere
andere genocide. Allen hebben bestaan.

De vrijheid van meningsuiting kan op grond van het Europees Verdrag voor de
Rechten van de Mens alleen worden ingeperkt als daartoe een dringende
maatschappelijke noodzaak bestaat. Wat is deze noodzaak? Niet worden gekwetst of
daadwerkelijk aanzetten tot haat en geweld? 

Kijkende naar het ‘absolute vrijheid van meningsuiting principe’ zijn er
kanttekeningen te plaatsen bij een juridische veroordeling van een foute
uitspraak.

Zijn we niet te selectief in onze keuzes voor wat mag en niet mag?
Wie
beweert dat Stalin een goede vader was voor het Russische volk en geen enkele
dode op zijn geweten heeft mag dit  vrolijk roepen.

De Armeense genocide ontkennen door politici of aanhangers mag en Ida Amin een
held noemen die geen vlieg of krokodil kwijt heeft gedaan is slechts een mening.
Ontken de Arabische slavenhandel en er gebeurt niets. Applaus of gelach.

Als het gaat om lichtere maatschappelijke kwesties dan kunnen emoties zo
hoog oplopen en kunt u, eveneens bij niet fundamentele onderwerpen en niet
fundamentele belangen, bij een andere mening uit de morele groep worden
verstoten. U mening is dan fout binnen de  context van plaats, tijd en cultuur.

Zo kan zelfs een minderheid bepalen voor een stillere meerderheid wat juist en
onjuist, geldig en ongeldig en waar of onwaar is.Daarom is het goed te worden
gehoord en dat media evenredig aandacht besteden aan geluiden op een objectieve
volwassen journalistieke manier. 

De ontkenning van de klimaatcrisis, de geschriften dat het allemaal wel
meevalt en erger, het beleid dat zorgt voor opwarming van de aarde is voor de
mens waarschijnlijk een grotere ramp dan alle genocides van de geschiedenis bij
elkaar. En toch mag u het roepen. Je hebt alternatieve meningen in het debat.

Ook wie vrolijk boeken publiceert tegen rechten van dieren of zelfs ageert
tegen  welszijnsverbeteringen krijgt het podium terwijl er jaarlijks meer dan
150 miljard dierlijke slachtoffers vallen.

In een vrije samenleving moet een ieder kunnen denken, schrijven en spreken
wat hij wil. Hoe idioot of verschrikkelijk, of geweldig of prachtig dan ook.

De publieke kruisiging van Haye van der Heyden is fouter dan een erg foute
uitspraak. 

Over sommige ideeën mag niet worden gesproken, degenen die iets vinden
zoeken elkaar waarschijnlijk ondergronds bij het dark net op, radicalisering is
geboren, gevoed en in plaats van andere afwijkende gedachten te bespreken, en te
bekritiseren of te veroordelen ontstaat er een counter cultuur waarbij haat,
woede en geweld makkelijk kunnen ontstaan.

Onze vrijheid om meningen te verkondigen staat onder druk door
maatschappelijk censuur, opgedrongen zelfcensuur en bedenkelijke juridische
regels.

Het recht op vrijheid van meningsuiting garandeert dat burgers zonder vrees
voor juridische, maar ook zonder maatschappelijke vervolgingen in
schijnprocessen hun mening kunnen uiten.

Hoe goed of fout, waar of onwaar, aardig of onaardig deze mening of de mens
erachter ook is. Er is geen plicht om de ander te sparen met jouw mening.

Trouwens: de aarde is rond, de Holocaust is een verschrikking en Elvis is
dood. Maar dat wist u al. Net zoals er een klimaatcrisis is. Of komt er een wet
die klimaatcrisisontkenners in de gevangenis zet? 

Ik vind Kylie Minogue een geweldige zangeres en prachtige vrouw. Dat mag en
kan ik zeggen. In een open samenleving praten we vrij over fundamentele en niet
fundamentele kwesties.
Roept u maar.

A little more conversation.