door Peter-Vincent Schuld

Op de foto: Een transmigrant aan de Franse westkust wil graag een kaartje naar huis sturen. Veel Fransen willen graag ook de man in kwestie naar huis sturen. Foto: © Peter-Vincent Schuld

Slapen deden we in Porto, werken deden we in Santa Maria da Feira, de Europese Raad (Eurotop) van 19 en 20 juni 2000.

Er hing een ongezonde spanning onder de staats- en regeringsleiders en onder de pers. Oostenrijk  kreeg te maken met sancties vanuit de Europese Unie, de lidstaten en individuele organisaties en personen omdat de stevig rechtse “FPÖ” van Jörg Haider in Oostenrijk een massieve  verkiezingswinst had geboekt.

In het Europees Parlement in Brussel stak een storm van protest op toen Haider een bijeenkomst bezocht van het Europees Comité voor de Regio’s waar hij zijn Oostenrijkse regio Karinthië vertegenwoordigde. Het Europees Parlement “was te klein”.

Jörg Haider is inmiddels overleden ten gevolge van een verkeersongeval. Soms vraag ik mij af hoeveel mensen op links en extreemlinks niet stiekem in hun handen wreven toen Haider een tragische dood vond. Hoe democratisch zijn links en extreemlinks nu echt?

Maar ondanks alle aanhoudende protesten, beledigingen en wat dies meer zij moesten de Oostenrijkse bondskanselier Schüssel (christendemocraten)  en de Minister van Buitenlandse Zaken Benita Ferrero Waldner (FPÖ) acte de presence geven op de top en voordien ook op de top in Lissabon

De sancties waren voor een groot deel op initiatief van de Fransen. Men had de mond vol over xenofobie als verwijt aan de Oostenrijkers. Ter duiding, het vond allemaal plaats anderhalf jaar voor de aanslagen van 9/11 en twee jaar voor de moord op Pim Fortuyn. Twee landmarks die een deel van de bevolking in Europa tot nadenken bracht. Maar de sancties zelf waren volstrekt contraproductief.

Nee,  er werd 24 jaar geleden een toen onbespreekbaar probleem op de kaart gezet. Namelijk de gevolgen van de massa-immigratie die Europa toen ook al parten speelde. In 24 jaar hebben de steeds wisselende staats- en regeringsleiders niets gedaan en zijn intellectueel blijven hangen om de problemen te voorzien van de juiste definities zonder te vervallen in walgelijkheid van de gebeurtenissen gedurende de Tweede Wereldoorlog. Maar ook Oostenrijk had reeds te maken gekregen met  dodelijk terrorisme van islamitische en antisemitische signatuur. 28 december 1985: Op de vliegvelden van Wenen en Rome werd er gelijktijdig aanslagen gepleegd op de balies van de Israëlische luchtvaartmaatschappij El Al. De trieste balans? In totaal 16 doden. Daders? Palestijnse terroristen.

Maar het geheugen van de gemiddelde mens is vaak nog minder dan van een mens die aan Alzheimer lijdt. De algemene ontwikkeling idem. Het Weense dialect zit vol met Jiddische en Hebreeuwse woordjes net zoals het Amsterdamse dialect. Over de naoorlogse politiek in Oostenrijk vond ik een interessant verhaal op de filosofische website streventijdschrift.be (      De politieke situatie van Oostenrijk – Streven   ).

Maar je moet je als Oostenrijks politicus die midden in het internationale speelveld van Eurotoppen en andere grote bijeenkomsten wel redelijk opgelaten en ongemakkelijk voelen als je door je collega’s en hun achterban zo geviseerd wordt. Voor het oog van de camera zagen we daar niet zoveel van.Niet op de top in Lissabon, niet op de Gymnich-meeting (informele top van de EU Ministers van Binnenlandse Zaken op de Azoren, niet op de top in Santa Maria da Feira. Op zo’n moment voel je de hypocrisie langs je ziel druipen. Hebben de sancties wat geholpen? Welnee. Symboolpolitiek en dat tegen een democratische keuze van de Oostenrijkse bevolking, zoals deze gerechtigd is haar afgevaardigden te kiezen.

Oostenrijk en haar kiezers werden niet fair behandeld in 2000. Daar werd ook gehoor aan gegeven. Onder de slogan “Fairness for Austria” deelden Oostenrijkse jongeren chocolade uit aan de bezoekers van de top en mensen die in de omgeving van de top moesten zijn. 

Talloze satellietwagens straalden beelden uit van de top over de hele wereld, maar de realiteit was en is dat de kiezers in Oostenrijk hadden gekozen voor een partij die het toen algemeen geldende politieke narratief niet volgde en er tegenin ging.

Waddinxveen

Anno 2024 geldt dat politieke narratief nog steeds. Ik zit met collega Christel Dubos, even wat te eten en te drinken, onderweg in het Nederlandse Waddinxveen. We kwamen net uit Amsterdam. Een vrouw met islamitische hoofddoek voorzag in de bediening. Ik maakte hierover tegen mijn collega een kritische bemerking op grond van vrouwenrechten en in een filosoferend kader over een nog verdergaande laïcité dan deze in Frankrijk geldt (verbod op het dragen van religieuze symbolen in de openbare dienst) en dus een nog striktere scheiding tussen kerk en staat plus de mogelijke wenselijkheid van een verbod op het dragen van religieuze uitingen anders dan de oorspronkelijke uitingen die bij de traditionele cultuur van Europa horen, gebaseerd op de joods-christelijke grondslagen. Ja, hiermee de islam als invasief neerzettende. Het was een gesprek tussen mijn collega en mijzelf. Meteen begonnen twee omhooggevallen neo-proletarische tantes in bloemetjes-outfit met een sufkuttenkapsel zonder enige kennis ter zake er zich mee te bemoeien met het non-argument “we leven toch in een multiculturele samenleving”.  Toen ik de dames meldde dat ik het niet accepteerde dat zij zich mengden in een private academische discussie en nadien verwees naar diverse filosofen en humanistische denkers uit onze geschiedenis, die eveneens kritische gelijkaardige kanttekeningen maakten met de toevoeging, “daar zult u wel nooit van gehoord hebben, want zo te zien lijkt u mij niet het type mens dat belezen is of gestudeerd heeft”, dropen de twee tantes misnoegd af.

De monumentale hefbrug in Waddinxveen, die met brugwachtershuisje tot het Nederlands cultureel erfgoed behoort en een rijksmonument vormt, was de stille getuige van dit incident. Een symbolische getuige, want de zwaarte van het gewicht dat geheven moet worden is constant, evenals het hefmechanisme, de zwaarte van maatschappelijke debatten is relatief en de argumenten zijn variabel qua waarde omdat zij nimmer boven elke twijfel verheven staan.

Frans Timmermans

Diezelfde inhoudsloze discussies, waarbij het niet meer om de harde feiten gaat maar om “invullingen” die gegeven worden, typeerden de debatten in de Tweede Kamer  van afgelopen week. GroenLinks PvdA oppositieleider Frans Timmermans was theatraal en manipulatief aan het oreren. Als je niet sterk genoeg in je schoenen zou staan en niet door het gebral van de Lenin der Lage Landen inhoudelijk heen zou prikken, zou je krokodillentranen in je ogen krijgen. Over een deel van deze wansmakelijke vertoning is intussen genoeg gezegd. Op een ander deel komen we later terug.

Maar Timmermans zijn tweet over de Franse verkiezingen waarin Timmermans spreekwoordelijk een “Heil Links” bracht door te stellen “voor wie nog twijfelt aan linkse samenwerking: kijk dan eerst naar het VK en dan naar Frankrijk”. De politieke situatie in het VK is in geen enkel opzicht te vergelijken met die in Frankrijk. Maar Timmermans wordt op X (voorheen Twitter) ook van repliek gediend:

Ook daar komen we nog eens op terug. Maar in Frankrijk leden individuele linkse partijen van socialisten, communisten, groenen en andere wereldvreemde partijen een dermate grote nederlaag gedurende de verkiezingen voor het Europees Parlement, dat links inderhaast de krachten bundelden en het Nouveau Front Populair het licht zag. Een samenraapsel van “gematigd links”, in zoverre dat überhaupt bestaat tot en met totalitair links dat uit de NAVO wil, antisemitisch  is, de islamitische influx beschouwt als een zegen en de invasie van De Krim in 2014 toejuicht.. Timmermans, waar ben je nu met je zogenaamde nuance? Timmermans, ben je niet gewoon een pure opportunistische demagoog? Kijk, ik prik dwars door je heen en ik weet dat je mij en ons niet aardig vindt. Maar dat is verder niet relevant.

Maar de Fransen dachten in 2000 de Oostenrijkers te kunnen sanctioneren. 

Anno 2024 is dat de eigen Franse bevolking die collectief en proactief gesanctioneerd wordt.

In Frankrijk is er een trucje uitgehaald om de reguliere werking van de democratie te ondermijnen. Dat is volstrekt in strijd met de grondgedachte achter de democratie.

Snel een samenwerkingsverband oprichten om het Rassemblement National maar geen overwinning te laten behalen en overal kopstukken van de diverse partijen ter linkerzijde naar voren schuiven. De kiezer op links werd zelfs geen nuance gegund, of het was het “Nouveau Front Populair” of het was niks. Je behoeft geen aanhanger van het Rassemblement National te zijn om dit te beschouwen als een streep door de Franse democratie. De facto en getalsmatig had het RN van Le Pen gewonnen. Daar kun je wat van vinden, maar het is een feit. De kiezer gaf daarmee een signaal af. Net zoals in Nederland.

Volgens doorgaans betrouwbare bronnen binnen de Franse politievakbonden is er binnen de politie en gendarmerie massaal op het RN gestemd. De Franse bevolking krijgt te maken met de criminaliteit en de overlast, de Franse ordediensten mogen het weer oplossen. Een Franse politieman verklaart tegenover ons: “Het zal mij niet verbazen als we vroeg of laat in een situatie komen die we kunnen omschrijven als de Tweede Franse Revolutie.”

Nergens in Europa horen we nu iets over sancties tegen Frankrijk omdat extreemlinks opeens salonfähig  lijkt te zijn geworden. Straks rechts won 24 jaar geleden in Oostenrijk en de wereld in Europa was te klein. Is het onderhand niet zo  dat ter rechterzijde er meer politieke tolerantie bestaat dan ter linkerzijde?

Is het niet zo dat in het totalitair deugdenken als instrument in de maakbare sprookjes-samenleving er proactief collectieve straffen worden uitgedeeld door middel van het framen en sociale uitsluiting?

Wat ben ik blij dat ik een onafhankelijke journalist en een onafhankelijk denker ben. Ik committeer mij aan niemand. Het enige waar ik mij altijd zorgen om maak is de vrijheid van de mens binnen het kader van de democratische rechtsstaat. Wilt u mij dat kwalijk nemen? Doe dat. Gaat uw gang. Mij boeit het niet wat anderen van mij vinden, ik slaap er geen seconde minder om. 

Oh ja, die Oostenrijkse chocolaatjes in het Portugese Santa Maria da Feira smaakten erg lekker. Het was een aangename afwisseling naast dat gepalaver binnen de muren van het conferentieoord  waar de Eurotop gehouden werd.