door Koos van Houdt

Als leerling van de basisschool moest ik vroeger al vaak naar de KNO-arts in het nabije academische ziekenhuis. Daar in de wachtkamer van een paviljoen stond die memorabele tekst, die ik nu al weer niet uit mijn hoofd kan krijgen.
“De mens lijdt dikwijls het meest,
door het lijden dat hij vreest…”

Vandaag trekken alle ministers van volksgezondheid van de 27 lidstaten van de Europese Unie weer een serieus gezicht. Zij reizen naar Brussel, alsof er geen coronavirus door Europa reist. Zij zien dan een paar vragen onder ogen. Doet de Europese Commissie goed werk in de strijd tegen het onzichtbare virus? Doen wij het in onze lidstaten ook goed? En zijn er nog briljante gedachten van iemand onder ons, om de strijd nog verder te verbeteren.

Ach, zo gaat dat met ons. Wij zijn diep in ons hart blij met al die Europese samenwerking, Want het scheelt ons een hoop extra werk thuis en we hoeven zelf niet meer allerlei wielen opnieuw uit te vinden. Wie zo mal is de grenzen tussen de lidstaten te willen sluiten, weet niet dat het coronavirus daar toch niet naar luistert. Dus pakken we het toch maar gezamenlijk aan. Prima toch?

Toch vertrouwen we die mensen in Brussel maar half. De lidstaten mochten eens schaakmat worden gezet. Dus trekken de ministers er zelf nog maar weer een dag voor uit, om tegen elkaar te zeggen dat het goed gaat met de strijd. Ondertussen rijzen er steeds meer vragen rond de ernst van deze crisis.

Gisteren publiceerde de Wereld Gezondheidsorganisatie WHO op Twitter een kort filmpje, waar de aantallen getroffenen en het aantal sterfgevallen (3,4% van de getroffenen) werden afgezet tegen de getallen bij andere ooit nieuwe ziekten als de Spaanse griep, de varkenspest en ebola uit het verre en nabije verleden.

Je begrijpt dan eigenlijk niet, waar alle drukte en heisa over dit coronavirus vandaan komt. Behalve als je die psychologen van een universiteit in de Amerikaanse staat Oregon beluistert, die uitleggen hoe slecht nieuws zich verspreid in de hoofden van mensen, die zich maar half of helemaal niet willen verdiepen in de echte feiten.

Andersom begrijp je, dat we in een samenleving, waarin we nooit zeker weten of we ’s-avonds weer thuis komen na een dag werken, veel al heel lang goed hebben georganiseerd. De gezondheidszorg kan in ons deel van de wereld de zaken gemakkelijk aan.

Woensdagavond werd op de Nederlandse publieke televisie in het programma ‘1Vandaag’ een reportage uitgezonden over ‘obesitas’, ook wel zwaarlijvigheid genoemd. De aantallen en de hoeveelheid sterfgevallen overtreffen verre die van het coronavirus, zo bleek uit deze reportage. Toch eten we vaak rustig door. En daar kunnen we ook niets aan doen, zo leerden we. We mogen niet tegen die mensen iets te zeggen als ‘eigen schuld, dikke bult’.

De beste autoriteit die we in Nederland kennen op het gebied van onderzoek naar virussen, is de hoogleraar Ab Osterhaus. Naar hem wordt nauwelijks geluisterd. Hij leerde ons dat het coronavirus een mutatie is van een hele reeks verwante virussen, die al heel lang onder ons zijn. Net als het griepvirus heerst het geval vooral in de maanden januari en februari. In maart sterft de activiteit langzaam maar zeker uit, zo vertelde hij ons.

Natuurlijk weten we dat niet zeker. Toch is de nuchterheid wel een beetje zoek. Maar misschien is die spreuk uit die wachtkamer wel heel raak. Die gaat als volgt verder: “…. En (dat lijden, dus) dat nooit op komt dagen,/zo heeft hij meer te dragen/dan God te dragen geeft.”

Hoe dan ook: er gaan mooie mopjes rond op Twitter. Een patiënt met het coronavirus ligt in zijn ziekenhuiskamer en krijgt een lotgenoot erbij. Vraagt hij: heb jij ook het coronavirus? Als de nieuweling een bevestigend antwoord geeft, reageert hij: “Dan kunnen we elkaar een hand geven”.

Of deze: twee vrienden ontmoeten elkaar en moeten allebei even niesen. Ze doen netjes hun elleboog voor hun neus en geven elkaar daarna een vriendschappelijk bedoelde elleboogstoot.

Gezondheid!