door Peter-Vincent Schuld

Vilnius, afgelopen week. Hoofdstad van Litouwen, decennia lang  bezet geweest
door de Sovjets. De Russen gingen, de vrijheid kwam. Het land vond aansluiting
bij de NAVO en de Europese Unie. De staats en regeringsleiders van de NAVO
kwamen bijeen onder voorzitterschap van de Noorse secretaris-generaal Jens
Stoltenberg.

Op de plek waar de Sovjets lang voor het zeggen hadden en er geen tegenspraak
geduld werd onder het communistisch bewind waait nu de wind van vrijheid, of
laten we zeggen betrekkelijke vrijheid, Op spreekwoordelijk gezegd, een
steenworp afstand in het naburige Oekraïne wordt het vrije leven afgeknepen door
een bezetting door de Russen in het oostelijk deel van het land en de rest van
het land wordt geterroriseerd door raketaanvallen die niet zelden burgerdoelen
raken of gericht zijn op burgerdoelen.

Achter de zwaar beveiligde “muren” van het complex waar de groten der aarde
vergaderen die de vrije wereld binnen NAVO-verband vertegenwoordigen, dringt het
geluid van exploderende raketten, en het aanroepen van mama en God niet
letterlijk door. De ambtsberichten van de inlichtingendiensten en de
nieuwsberichten uit de media bevatten hooguit samenvattingen van het leed dat
een stukje verderop zich ontvouwt.

Misselijkmakend

Met enige verbazing neem ik op sociale media waar hoe veel burgers zich te buiten
gaan aan pure onmenselijkheid en de oorlog bagatelliseren. Het land Oekraïne
wordt onder meer vergeleken met een hoop stront. Ik kan u uit eigen ervaring
vertellen, dat dit niet het geval is. De warmte en de vriendelijkheid van haar
inwoners die mij ten deel vielen in Oekraïne zijn mij diep bijgebleven. De
golven van weerzinwekkende onzin komen aardig in de richting van ontelbare
liters bloed die waarmee het Oekraïens landschap intussen doorweekt is. De geur
van ontbindende lijken, de geur van vernietiging zijn niet de mooiste dingen die
je mee wil maken.

Soms bij het lezen van commentaren heb ik de neiging om mensen mee naar het front
te sleuren, en terwijl ik ze bij hun nekvel vast heb, te laten zien en ruiken
wat de geur en de aanblik van oorlog is. Makkelijk om vanuit je luie en vermeend
veilige stoel nutteloos  commentaar te leveren. Dat wij vooralsnog in relatieve
vrede leven dringt bij de respondenten niet door. Het gejammer en geweeklaag
over de kosten die de oorlog voor ons allemaal met zich meebrengen zal acuut
verdoven als in ons deel van Europa weer het toneel van oorlogsgeweld zal
worden. U kunt het zich niet voorstellen.? Nee natuurlijk niet. De meesten van u
hebben nog nooit een crisisgebied gevoeld of een oorlog meegemaakt. De zwart-wit
foto’s en dito films van de laatste oorlog doen bij gebrek aan kleur een afstand
ontstaan waardoor het leed en de vernielingen op een onherkenbare manier op
afstand blijft. Ik heb de laatste weken eens gekeken naar beeld in kleur of
ingekleurde beelden uit die periode waardoor het allemaal voor ons wat
bevattelijker wordt en de locaties waar de hel op aarde zich afspeelde opeens
heel dichtbij, tastbaar en voelbaar worden.

Vanuit menselijk perspectief wordt het smerigste deel van deze oorlog zowel
op het slagveld gevoerd als wel waar er nutteloos raketten op Oekraïense steden
waarbij alleen burgers getroffen worden. Een strategisch doel lijkt te
ontbreken.  Wat heeft het in hemelsnaam voor zin om burgers te treffen en de
onomkeerbare dood in te jagen? Voor u waarschijnlijk van ondergeschikt of geen
enkel belang, maar ik stel mij de vraag of ik nog ga meemaken dat de oorlog in
Oekraïne gedaan is en of ik ooit weer in rust en kalmte door zowel Oekraïne als
Rusland kan reizen. Ga ik de wederopstanding van de beschaving in die regio nog
meemaken? Mijn geest wil wel maar mijn lichaam zegt van niet.

Hier in Vilnius was de oorlog in Oekraïne het hoofdonderwerp. Er was heel wat te
bespreken. Onder meer over de wapenleveranties aan Oekraïne. Het is gevoelsmatig
een dubbel verhaal. Oekraïne heeft het grondrecht om zich te verdedigen tegen de
vanuit het Kremlin georkestreerde agressie. Het is aflevering numero zoveel uit
de oorlogszuchtige geschiedenis van het Europese continent.  Een oorlog zoals in
Oekraïne is zinloos en hoort niet op ons continent. Daar zijn de staats- en
regeringsleiders van de NAVO het volstrekt over eens.

Zoals wij binnen onze rechtsstaat de politie inroepen om  inbrekers,
indringers en lieden die zich van geweld bedienen aan te pakken, zo hebben we in
internationaal kader defensie als “last resort”. Maar we kunnen niet doorpakken
omdat Rusland kernwapens heeft. Het feit dat de Chinese president Xi Jinping
persoonlijk aan Poetin zijn verstand gebracht heeft om het niet in zijn hoofd te
halen op nucleaire wapens in te zetten, en de Chinezen kunnen op zeer
overtuigende wijze een boodschap overbrengen,  heeft Poetin nerveuzer gemaakt om
koste wat het kost, zijn gezag en autoriteit binnen Rusland te laten gelden.
Sinds de opstand van Prigozhin lijkt men in het westen te twijfelen aan de
absolute macht en heerschappij van Poetin. Eerlijk? Dat deed ik al 20 jaar
geleden.

Ergens in België had ik met regelmaat ontmoetingen met een voor de
buitenwereld nogal mysterieus figuur. Ik kan hem, ter bescherming van zijn
identiteit, niet anders omschrijven dat hij met zijn ene been in het gezinsleven
staat en met zijn andere been in de wereld van de voor buitenstaanders
ondoorgrondelijke wereld van politiek, diplomatie en de duistere wereld van
geheime diensten. Zijn intelligentie is bovengemiddeld, net zoals zijn
intensiteit van het verplaatsen over de wereld op plekken waar u nimmer komen
gaat. Ik zeg met name u. Ik zette op een fiks aantal van deze ontoegankelijke
plekken wel voet en leerde een hoop.

Sarcasme en een raam

Op het internet gaat een humoristische meme de ronde. Het vertelt over Windows 22
en hoe je uit een “Window” kunt flikkeren. De meme vertelt het begrijpelijke
sarcasme wat er onder de mensen leeft.

Tot op heden ben ik nog niet op een onverklaarbare wijze uit een raam gevallen,
maar wat niet is kan nog komen.

De mysterieuze man vertrouwde mij toe dat we Poetin zouden moeten zien als een
marionet. Ondanks mijn beheerste manier van aandringen werd mij nooit exact en
onomstotelijk duidelijk wie die touwtjes van de vermeende marionet genaamd
Poetin in handen zouden hebben. Aanwijzingen des te meer. Wel werd mij door
bestudering van – en het vergaren van inlichtingen over Poetin, duidelijk met
wat voor man we te maken hadden. Ik zeg met name “hadden”, want ieder mens kan
op een zeker moment onder bepaalde omstandigheden een verandering van karakter
ondergaan.

Dat gegeven maakt duidelijk dat overlegorganen zoals een NAVO-top of een Europese
top functioneel zijn. Immers je hebt als regeringsleiders van de diverse
lidstaten met regelmaat zowel gedurende de toppen, als wel gedurende de
persoonlijke contacten per telefoon of bilaterale ontmoetingen enig zicht hoe
machthebbers persoonlijke veranderingen in hun doen en laten aan de dag leggen.
Door met meerdere landen samen te werken, kun je, wanneer een bepaalde persoon
uit een ander land een ongewenste of zelfs een rode lijn dreigt over te steken,
menselijke invloed en politieke druk uitoefenen om onherstelbare en catastrofale
fouten
trachten te verhinderen. Excessen kun je nooit uitsluiten, maar
topontmoetingen van ministers of staats- en regeringsleiders zijn ook een
vangnetmechanisme.

Een top zoals nu in Vilnius en in 2025 in Nederland lijken bakken met geld te
kosten. Maar alleen al de kosten afgewogen ten opzichte van het
vangnetmechanisme ter voorkoming van onherstelbaar mondiaal leed, is het dubbel
en dwars waard. Ik begrijp dat dit voor mensen met een kleinere beurs, of met
weinig kennis van internationale politieke betrekkingen moeilijk te begrijpen
is, maar het is een hard feit.
Maar er is meer dat mensen niet begrijpen.
Ik weet het, veel mensen kennen de geschiedenis niet. Rusland is altijd al een
land geweest van interne intriges en tegenstellingen, ook (juist) binnen het
staatsapparaat.

Het Kremlin beseft maar al te goed dat het in de huidige staatsvorm niet door kan
gaan. In die zin is de oorlog in Oekraïne, opzet of niet, een aardige afleiding
om de reeds gaande interne afbrokkeling en destabilisatie te verhullen. Daarmee
is weer niet gezegd dat de inval in Oekraïne in die context de hoofdreden is.
Laten we het hebben over een bepaalde synergie, of een “wet van de
communicerende vaten”.

Het zal voor alle spelers op de wereld, zeker nu Australië, Nieuw-Zeeland,
Mexico, Zuid-Korea en Japan, die zich min of meer hebben aangesloten hebben bij
de donerende dan wel ondersteunende coalitie ten gunste van Oekraïne een fikse
taak worden om nadien zich ook politiek in te zetten voor een stabilisatie in de
regio. Zelfs Israël heeft zich min of meer aan de zijde van Oekraïne gevoegd en
levert anti-drone technologie en andere technologie die we hier niet gaan
bespreken.  Reden? Rusland heeft innig banden gekregen met Iran, de aartsvijand
van Israël en het Russisch (deels corrupte) inlichtingen-apparaat waardoor
Israël inlichtingen verkreeg over de door Iran gesteunde terreurgroep Hezbollah
en loslopende jihadistische gekken in Syrië heeft een andere, lees beperkte
functionaliteit gekregen.

Voorafgaand aan het bezoek dat de Oekraïense president Zelensky op de 2e dag aan
de NAVO-top bracht, liet Zelensky zich wat laatdunkend uit over het gebrek aan
perspectief aan lidmaatschap van de NAVO.

De dag dat hij de top gezocht waren de plooien weer glad gestreken. Zelensky
staat onder een onmenselijk hoge druk die ook hem teveel kan worden. Het is ook
maar een mens. In zijn doen en laten bemerk ik enige voortekenen van het
manifesteren van een posttraumatisch stresssyndroom. Ook dat hadden de staats-
en regeringsleiders in de gaten zo wisten bronnen aan ons te melden. In die
context ontfermden de staats- en regeringsleiders van de NAVO zich ook over de
mens Zelensky, dit naast de hulp aan het land zelf.

Biden legt Erdogan in de bankschroef en
draait de bankschroef aan

Opvallend is dat de Amerikaanse president Biden de Turkse president Erdogan in de
bankschroef heeft gezet met betrekking tot het lidmaatschap van Zweden van de
NAVO. Turkije is reeds ten dele door de knieën gegaan, na eerst maandenlang
tegenstand te hebben geboden omwille van het feit dat Zweden onderdak biedt aan
Turkse criticasters waaronder Koerden  die de Turkse regering in het vizier
heeft. Biden vindt de internationale samenwerking wat belangrijker dan de
burenruzies binnen Turkije zelf. Laten we er geen doekjes om winden. Die mening
is hem beargumenteerd en al, aangereikt door de Amerikaanse Nationale
Veiligheidsadviseur + staf. Het eerst door Erdogan geblokkeerde Zweedse
lidmaatschap van de NAVO wordt nu na de zomer behandeld in het Turkse parlement.

In die tussentijd hebben de drukkingsmechanismen genoeg tijd om de Turkse
regering en parlement de adem te ontnemen in de spreekwoordelijke bankschroef.
Het is een publiek geheim dat de herkozen Turkse president door niemand voor
100% vertrouwd wordt.  Daarom is zo’n top ook zo belangrijk. Even peilen hoe het
gedrag van Erdogan zich ontwikkelt. Als querulant regeringsleider lig je gewoon
op de observatietafel gedurende zo’n top.