Door Peter-Vincent Schuld

Laten we er geen misverstanden over bestaan. Het neerstorten van een Oekraïens vliegtuig waarbij 176 mensen om het leven kwamen en de het neerhalen van Malaysian Airlines toestel MH17 zijn beiden tragedies van de eerste orde met een hoop verschrikkelijk leed voor de nabestaanden.

Nu reeds worden er vergelijkingen getrokken, deels terecht deels onterecht.

Het ziet er naar uit dat het van het vliegveld van Teheran opgestegen toestel met vluchtnummer PS752 door een Iraanse  raket werd neergehaald.

Iran schijnt vooralsnog niet te willen meewerken aan het per direct overhandigen van de vluchtrecorders.

De  Amerikaanse president Donald Trump liet vanavond weten dat er zich naar alle waarschijnlijkheid een verschrikkelijke vergissing heeft voorgedaan.

Juist de Amerikanen met Trump aan het roer zouden op dit moment politiek gezien er alle baat bij hebben gehad om de Iraniërs opzet in de schoenen te schuiven. Trump deed dit niet en probeert uit deze tragedie ook geen direct politiek voordeel te halen.

Het getuigt van staatsmanschap om in rumoerige tijden het hoofd kalm te houden en alleen een concrete harde beschuldiging uit te delen als deze  ook hard kan worden gemaakt.

Hoe anders was dat met de ramp met MH17. Volgens wat we nu menen te weten zou vlucht MH17 zijn neergehaald met een Buk-raket van Russische oorsprong. 

Premier Rutte liet kort na de ramp weten niet te zullen rusten, mocht het toestel inderdaad door een raket neergehaald zijn, vooraleer de daders berecht zouden worden. En toen volgde er een stevige kink in de kabel met  Rusland.

De ten laste legging van de “verdachten” in deze, zijnde “moord”, draagt ook niet echt bij tot een werkzame relatie met Rusland.Immers Rusland levert haar onderdanen niet uit en de gehele gang van zaken heeft op Nederlandse bodem niet alleen een hoop verdriet teweeg gebracht, maar ook een rare bijsmaak.

Het is aan een zekerheid grenzende waarschijnlijkheid dat MH17 is neergehaald door een Buk-raket van Russische origine die vervoerd werd op een civiele trailer. 

Daarmee is absoluut nog niet het wettig en overtuigend bewijs geleverd dat MH17 intentioneel als toestel van de burgerluchtvaart werd neergehaald. De waarschijnlijkheid van een tragische vergissing is even zo groot als thans in Iran.

Het gebied waar MH17 overheen vloog was destijds oorlogsgebied. Nederland heeft nagelaten luchtvaartmaatschappijen te waarschuwen, de eigen veiligheidsmechanismen van de luchtvaartmaatschappijen hebben gefaald om dit risico naar behoren te analyseren en Oekraïne heeft rond het moment van de ramp, wetende dat het oorlogsgebied is, nagelaten het luchtruim te sluiten.

Dat MH17 intentioneel op bevel van het Kremlin is neergehaald kan wat mij betreft naar het rijk der fabelen worden verwezen. Rusland heeft er geen enkel belang bij om een burgerluchtvaarttoestel met honderden passagiers aan boord een zekere crash en wisse dood tegemoet te laten gaan. Integendeel.

Het is evenmin bewezen dat het Russische oppercommando fiat heeft gegeven voor het ter beschikking stellen van een BUK-raketinstallatie aan Oekraïne.

Is het mogelijk dat een Russische regionale commandant op eigen houtje heeft gehandeld? Gelet op de “koninkrijkjes” binnen de Russische strijdkrachten is dit niet geheel ondenkbaar.

Diplomatiek gezien had Nederland hier rekening mee moeten houden. Als Nederland niet wist dat er binnen de Russische veiligheidsmechanismen er soms ook problemen voordoen, dan resten er twee vragen.

Hebben de Nederlandse militaire inlichtingendienst en hun buitenlandse partners hun werk niet goed gedaan of zijn er ambtsberichten omwille van politieke redenen in de onderste schuif terecht gekomen?

De Nederlandse premier Rutte heeft door zijn snelle uitspraken President Poetin de kans ontnomen om snel orde op zaken te stellen in eigen huis en zonder politiek gezichtsverlies in alle humaniteit de berging en het onderzoek te doen faciliteren.

Denk maar niet dat President Poetin zo blij was dat er een burgerluchtvaarttoestel is neergehaald en dat geen enkele passagier het heeft overleefd.

President Poetin is een geharde strateeg, een strakke leider maar wie hem kwalificeert als ” de ergste boef en onmens” zit er grondig naast. Ik adviseer onze lezers een goed op te letten op het gedrag en het gelaat van Poetin bij grote catastrofes. Je ziet wanneer blijken van emotie of empathie gespeeld zijn en wanneer niet.

Nederland koos per direct voor een vijandige houding jegens het Kremlin  aan te nemen zonder tot in detail te weten wat er zich heeft afgespeeld.

Een normaal forensisch onderzoek duurt wel langer dan een paar uur tot een paar dagen. Rusland was al veroordeeld nog voor dat wettig en overtuigend bewijs was aangeleverd. Zulks is apert in strijd met de rechtsorde.

Hoe anders is het thans met de verschrikkelijke tragedie in Iran. Luchtvaartspecialisten en mensen uit de “intelligence community” proberen de ware toedracht te achterhalen zonder eerst met een veroordelende vinger te wijzen naar Iran en haar regime.

het Iraanse regime bestaat zeker niet uit lieverdjes en schatjes. Het Iraanse Ayatollah-circus zou beter vandaag dan morgen ophouden met te bestaan.

Maar het is verstandiger om deze zaak niet onnodig en op basis van aannames en invullingen op de spits de drijven. Immers de stoffelijke resten van de buitenlandse passagiers dienen met het grootst mogelijk respect te worden geborgen, te worden geïdentificeerd en te worden gerepatrieerd naar de nabestaanden.

Bij dit soort van stomme fouten, ook al zijn deze begaan door je ergste vijand is er geen plaats voor eerstelijns politiek gekrakeel nog voordat we ook maar enig feit onomstotelijk hebben bewezen.

De wereldgemeenschap onder leiding van Trump geeft Iran nu de kans om, voor zover mogelijk haar “humane gezicht” te laten zien.

Nederland smeet bij de MH17-ramp Rusland direct het beklaagdenbankje in, zonder zich te hebben gebogen over het vermoeden van onschuld, verzachtende omstandigheden en de Russische interne politieke en militaire gevoeligheden.

Rutte handelde, met zijn uithalen naar Rusland  wellicht blijkbaar in een staat waarin hij bevangen was door emotie.  Volstrekt begrijpelijk. Ook Mark Rutte is een mens met gevoelens en emoties net zoals u en ik, en ook hem is niks menselijks vreemd.

Diplomatiek en politiek was het handelen van Rutte en niet te vergeten dat van Frans Timmermans tijdens een vergadering van de VN in New York, politiek uiterst onhandig en hebben zeker niet bijgedragen aan een volledige evacuatie van de verminkte lichamen c.q. een snelle en waardige repatriëring

De toon was reeds gezet. De Russische separatisten of Russische “heroveraars”, hoe u ze ook wilt noemen of hoe ze ook aangeduid mogen worden zijn politiek gedwongen geweest om vijandig t.o.v. van de Nederlandse civiele missie tot repatriëren van de lichamen te gedragen .

Het repatriëren en de identificatie heeft Nederland in samenwerking met de Australische en andere spelers wel heel waardig gedaan.

Er is terecht tijdens die periode in 2014 alles uit de ceremoniële en operationele kast gehaald om invulling de te geven aan de droefheid van de nabestaanden. Nederland heeft dat keurig en netjes geregeld in samenwerking met de partnerlanden van wie onderdanen om het leven zijn gekomen.

Politiek gezien is het helaas een ander verhaal. Er nadert strafrechtproces bij verstek, met een aanklacht die moeilijk bewezen kan worden.

Geopolitieke analisten stellen sowieso de vraag of voornoemd proces wel een verstandige zaak is.

In ieder geval heeft deze onverkwikkelijke kwestie de relaties met Rusland fiks verziekt, met name door de vooringenomen initiële agressieve houding van Nederland.

Hoe anders is de sfeer thans nu opnieuw Oekraïne de ongewenste hoofdrol speelt in een luchtvaarttragedie van de eerste orde.

Trump vermenselijkt het fatale handelen van zijn ergste vijand zonder aan te sturen op een nieuw conflict.Dat Iran niet zonder blaam is, kan met enige zekerheid nu al worden gesteld.  Maar het humanitair proces van identificeren en repatriëren kan wel zonder enig politiek hypothekeren worden aangevangen.

Was het zo ook maar gelopen rond de tragedie rond MH17, want ook de bewoners van het gebied waar het vliegtuig neerkwam en de Russen in de straat hebben menig traan gelaten over de helse ramp die zich aldaar heeft voorgedaan.

Wie de Russen wegzet als een onmenselijk volk zonder gevoel en emoties maakt een fout, niet eentje van de eerste orde, maar van de allergrootste orde.