Tekst: © Peter-Vincent Schuld

Foto: © privécollectie familie Sosnenko

Het is 30 januari 2023. Buiten sneeuwt het en de kou gaat niet alleen door de dikke winterjassen maar ook door de harten.

In de lokale centraal gelegen Oekraïens-orthodoxe kathedraal in Slovyansk warmen de vele kaarsen de harten niet op.

Een uitvaart is gaande, een uitvaart voor iemand die deed wat de humaniteit van ons verlangt. Echter oorlogsvoering is nooit humaan.

De beelden van de uitvaart zijn aangrijpend, de BBC bracht het op een serene maar aangrijpende manier in beeld. Zie onderstaande link.

(12) Ukrainian body collector’s funeral held – BBC News – YouTube

De beelden roepen bij mij de trieste klanken van de aangrijpende muziek uit de film Giorgino, gecomponeerd door Laurent Boutonnat, handelend over de Eerste Wereldoorlog en de massale dood die toesloeg.

Luister en hoor zelf, gebruik uw zintuigen.

(12) Giorgino (Final) – YouTube

Maar voornamelijk de Russen laten de lichamen ter rotting achter op het slagveld. Het bergen van hun doden heeft klaarblijkelijk geen prioriteit. Integendeel.

Het afgelopen jaar was nog meer net een maand begonnen toen de 21-jarige bokskampioen Denys Sosnenko het recht tegenovergestelde deed van vechten.

Hij  was een vrijwilliger die de doden van het slagveld haalde: de berging van complete lichamen, de berging van  stukjes lichamen

Zowel de Oekraïense doden als de Russische doden. Munitie kijkt niet naar  hoe de staat van de lichamen is, als het doel getroffen is. Lichamen die intact zijn en lichamen die zwaar verminkt zijn. Lichamen waarvan het hoofd van de romp gescheiden is en lichamen die totaal en onherkenbaar of zelfs verkoold zijn. Lichamen die toebehoren aan mensen die ooit als baby ter wereld zijn gekomen. Lichamen van mensen zoals u en ik. Mensen die gehesen in militaire uitrusting hun dood tegemoet treden. Mensen van wie gehouden werd en nog gehouden wordt. Mensen wiens dood niet wordt gevierd als een religieuze martelaar, maar wordt betreurd als een gemis

Zijn witte bestelwagen met separaat laadcompartiment op de carrosserie voert een groot rood kruis, het Rode Kruis. Het oorlogsrecht verbiedt deze voertuigen aan te vallen, mits ze niet worden gebruikt voor gevechtshandelingen.

Maar doden kunnen niet meer vechten. Alhoewel, menig stoffelijk overschot is door de Russen voorzien van boobytraps zodat het bergen gevaarlijke risico’s met zich meebrengt. Eveneens in strijd met het oorlogsrecht. Dan rijdt de lijkwagen van Denys Sosnenko op 24 januari 2023 op een antitankmijn. Denys komt bij zijn heroïsch werk om het leven. Zijn leven gegeven voor de waardigheid van hen die het leven gelaten in een verschrikkelijke oorlog.

Op 30 januari 2023 namen zijn ouders, familie, vrienden en maten afscheid van Denys. Als uitvaartwagen wordt, hoe symbolisch, een gelijkaardig voertuig gebruikt waarin nu zijn kist geplaatst wordt in plaats van gestapelde lijkzakken.  Lijkwagen met het oproepnummer 200, zoals het ook buiten op het voertuig zichtbaar is. Op de kist zijn gehavende witte helm met het Rode Kruis en de Oekraïense vlag.

Op de schouders wordt zijn kist gedragen, de harten en de zielen van de getroffen nabestaanden worden gedwongen het verlies te dragen. Weg leven, weg levensvreugd, weg levensdoel!

Rus, Oekraïner. om het even welke nationaliteit: Het lichaam moet terug naar de nabestaanden, al zijn de lichamen eigenlijk niet meer toonbaar.

Een enorme oorlog in Europa. Wie had dit nu voor mogelijk gehouden na de val van Muur. Het is geen ver-van-mijn-bed-show.

Denys Sosnenko…. 1,5 jaar geleden overleden, haalde het wereldnieuws…. maar grotendeels is de wereld al weer zijn naam vergeten.

Opgeslokt door de snelheid van het nieuws maal de waanzin van de dag. Zal er voor hem ooit een standbeeld komen? Hij verdient het.

Een oorlog kent ook een koude, kille en calculatieve kant. Hoe meer materieel en manschappen van de tegenstander er wordt uitgeschakeld hoe beter.

Dat is de mathematische en strategische realiteit van een oorlog. Een oorlog houdt geen rekening met gevoelens en emoties. Het houdt geen rekening met de fysieke pijn van iemand die getroffen is.

Een oorlog houdt geen rekening met als er om mama’s wordt geroepen. Oorlog houdt geen rekening met het geschreeuw, het gegil, het gekrijs en de onwaardigheid waarin de laatste adem uitgeblazen wordt, daar in het oosten van ons eigen Europese continent.

Dit stuk werd geschreven om de nagedachtenis van Denys Sosnenko levend te houden. Oorlog in Europa, het maakt me intens neerslachtig.