#Analyse & Commentaar

Analyse: Tsaar Poetin spreekt, maar wat zegt hij? & Waarom president Macron zich oprecht zorgen om u maakt

door Peter-Vincent Schuld

Op de snelweg  van Menselijkheid naar Onmenselijkheid komen onverwijld de afslagen Vernietiging, Wanhoop, Opportunisme,  Ego- noord tot en met Ego zuid, en het Transferium van Domheid & Verderf in ons vizier. Kunnen we wel vertrouwen op mensen die zich opwerpen als een soort van GPS om ons aan te geven waar we ergens op die vermaledijde snelweg te kunnen keren? In het algemeen is het antwoord “neen”. De meest verlichte geesten worden zelden of nooit begrepen in een samenleving waar mensen die hun hoofd boven het maaiveld uitsteken, ongenadig te maken met krijgen de zeis van het “gemiddelde”. (pvs)

Op 24 februari van dit jaar bracht ik u een analyse over het denken van de president van de Russische Federatie, Vladimir Poetin. Ik legde u uit hoe Poetin Russisch Rijk onder Tsaar Peter de Grote zag en hoe Poetin dat in ere hersteld zou willen zien. De woorden van Poetin over het oude Russisch Rijk zijn niets nieuws, je moest enkele maanden geleden gewoon door de woorden van Poetin heen kijken. Mijn verhaal van 24 februari werd destijds door onderontwikkelde en querulante lezers afgedaan als “onzin”. Vandaag leren we dat Poetin integraal vertelde wat we reeds op 24 februari schreven. 

Minsk, Russisch of Wit-Russisch (Belarus)?

Vlag van de Wit-Russische hoofdstad Minsk

De grote woorden van Poetin over het “terugpakken dat wat van ons is” heeft iets weg van  een directe verbale bedreiging van de Baltische staten, Zweden, Finland, Noorwegen en zelfs de bevriende natie Belarus (Wit-Rusland). Het zal mij niet verbazen als Poetin, om zijn verliezen in Oekraïne te verhullen, president Loekasjenko zetelend in Belarus van de troon stoot en daar in Minsk de Russische vlag hijst. Immers er is geen fysieke grens tussen Rusland en Wit-Rusland. Wie denkt dat Loekasjenko én Poetin dikke vriendjes zijn zit er dik naast. Op persoonlijk vlak hebben ze een afkeer van elkaar. Poetin ziet Belarus als een stuk van Rusland en voor eigen volk is het innemen van Belarus een soort van pyrrusoverwinning. De winst in Belarus wordt ter compensatie aangewend voor het verlies in Oekraïne. Maar wat gaat het leger van Belarus doen als het zover zou komen?

Kiev in het Land van Roes en Tsaar Peter de Grote

De vlag van de Oekraïense hoofdstad Kiev

De Oekraïense hoofdstad Kiev, en omgeving is de bakermat van het Land van Roes dat aan de oorsprong ligt aan het denken van Tsaar Peter de Grote en Vladimir Poetin. Maar Kievan Rus of Kievan Roes viel al uiteen in de 12e eeuw. Het denken van Poetin heeft wel een geschiedkundig fundament maar geen realistisch element. Bovendien vond Tsaar Peter de Grote het Russisch rijk van weleer al moeilijk te besturen en Tsaar Peter de Grote werd daarbij ook nog een getroffen door demonen in zijn hoofd, wat het een en ander er ook niet makkelijk op maakte, zoals ons de geschiedenis leert.

De NAVO is statutair een defensieve organisatie en geen agressor

Belgische F16 straaljager tijdens de NAVO-oefening Strong Resolve vanaf de Poolse luchtmachtbasis Powidz Foto: © Peter-Vincent Schuld

Elke militaire stap die de Russische machthebbers wensen of denken te gaan zetten buiten de grenzen van de Russische Federatie is een schending van het internationaal recht en de soevereiniteit van landen. Vooral in Nederland lopen mensen te schreeuwen “Nederland moet weg uit de EU en moet haar soevereiniteit terug krijgen”. Veel van deze mensen steunen ook Poetin, zoals we bemerken op sociale media. Dus wat is er aan de hand? Mensen kennen hun geschiedenis niet, roepen en schreeuwen maar wat zonder dat ze weten waarover ze spreken. Weten niet wat soevereiniteit is of wat de beperkingen daarvan zijn. Schreeuwen om je eigen soevereiniteit en tegelijkertijd de soevereiniteit van Oekraïne ontkennen is meten met een dubbele maat en komt vooral uit de mond van zeer domme mensen. Daarmee is weer niet gezegd dat de getekende grenzen op de kaart altijd volgens een eerlijk spel geschied is.

Inwoner van het Spaanse Catral getuigt van zijn steun voor Oekraïne door zijn auto met het landswapen van Oekraïne uit te voeren Foto: © Christel Dubos / Schuld

Nee,  situatie rond Rusland en Oekraïne is niet zo eenvoudig als velen u willen laten geloven. Er werd door sommige lezers nogal lacherig gereageerd over het feit dat we de Russische president Poetin niet de absolute macht toedichten en dat er in en rond het Kremlin er diverse bloedgroepen en figuren zijn die azen op de macht. Simpele types die achter een “grote leider” aan willen lopen houd je nu eenmaal altijd, je kunt er niks mee, maar je hebt er wel mee te dealen en indien mee af te rekenen. Het leger van de Russische Federatie is niet zo almachtig sterk als velen dachten. Dat is ook niet erg, want Rusland heeft niets te vrezen qua militaire  invasie-drift vanuit de NAVO-lidstaten. De NAVO is een defensieve organisatie en geen offensieve organisatie al worden de Russische burgers wel overspoeld met het laatste definitie wat regelrecht een feitelijke onwaarheid is. Dus wat is het nu?

Wist Tsaar Peter het beter?

Bewegwijzering naar het Tsaar Peterhuisje in Zaandam, Nederland Foto: © Peter-Vincent Schuld

Wellicht zijn de woorden van Poetin eerder voor eigen publiek bedoeld om de Russische “almacht” door de Russische burger voor zoete koek te laten slikken. Maar dan stuit Poetin ook meteen op de tekortkomingen en niet zelden grote gebrekkigheid qua infrastructuur op de “boerenbuiten” van de Russische Federatie. Leidt Poetin de aandacht af van de binnenlandse tekortkomingen? Maar kunnen we wel over “het Russisch” binnenland” spreken als we weten dat de Russische Federatie een verzameling oblasts en een zootje autonome republieken zijn die noch etnisch noch religieus homogeen van aard zijn?

Vergeet Poetin al dan niet opzettelijk in zijn rede te vertellen dat Tsaar Peter de Grote zijn ogen gericht had op het westen en onder andere uit Nederland in hoogst eigen persoon zijn kennis haalde? Van scheepvaart, scheepsbouw tot en met mode en brandbestrijding. Wat bedoelt Poetin nu in hemelsnaam? Is hij net zoals Tsaar Peter de Grote getroffen door demonen? Ook daar schreven we in een eerder verhaal reeds bevestigend over. Rusland kan haar plaats op het wereldtoneel terugkrijgen, maar niet als een staat van agressors, wel als een staat van handelslieden. De schepen uit de tijd van de Hanze voeren niet voor niets naar het Rusland van weleer.

Als de oorlog gedaan is, en die zal echt ooit tot een einde moeten komen hebben we nog steeds Oekraïne en Rusland. Oekraïne moet weer opgebouwd worden en Rusland moet vroeg of laat weer gereïntegreerd worden in de internationale gemeenschap. Hoe het plaatje er uit komt te zien hangt veel af van de diplomatieke kwaliteiten van de landen die zichzelf op een of andere manier een rol hebben toegedicht in dit verhaal.

Poetin weet dit heel goed en dus zet hij verbaal stevig in, appellerend aan nationalistische gevoelens binnen Rusland. Maar terwijl Russische bevolking lijdt en het geld voor de oorlog in Oekraïne een beter besteding zou hebben kunnen vinden ten gunste van de Russische burgers is het wapengekletter dat thans de boventoon voert. Bij ons in het westen zouden we dat het predicaat “onbehoorlijk bestuur” geven.

Zicht op de binnenstad van de Letse hoofdstad Riga. Letland is een van de drie Baltische staten. Foto: © Peter-Vincent Schuld

De grotendeels emotioneel ingegeven wens van Oekraïne, Polen en de Baltische staten om Rusland tot op het bot te vernederen is begrijpelijk maar met het oog op het bewaren van een vreedzame stabiliteit op lange termijn niet wenselijk. De ervaringen van de hierboven beschreven landen met de Russen zijn in de recente geschiedenis niet zo positief geweest.  De Baltische en Oekraïne staten maakten deel uit van de Sovjet Unie, de Polen hebben de Russen steeds over de vloer gehad en nog steeds wappert de Russische vlag in de Russische enclave Kaliningrad, ooit Königsberg geheten, ingeklemd tussen Polen en Litouwen. Het is gebeurt allemaal redelijk op steenworp afstand van uw bed en het is dus allerminst een “ver van mijn bed show”.  Net zoals in Oekraïne hebben Polen familie in Kaliningrad en onder meer de Russische inwoners van de Baltische Staten hebben familie op het Russische vaste land.

Geen haatzaaierij AUB

Voertuig met Russisch kenteken op de snelweg bij Alicante, Spanje waarvan de aanduiding “RUS” is afgeplakt Foto: © Christel Dubos / Schuld

Reacties vanuit het westen op de woorden uit de mond van Poetin zullen we dus moeten wikken, wegen en de woorden zullen vooral de lading van stabilisatie moeten bevatten. We moeten koste wat het kost zien te voorkomen dat de Russische burgers de paria’s worden van het Europese continent omdat het Kremlin en het Russisch leger zich schandelijk gedragen in Oekraïne. Het is onaanvaardbaar dat Russen die met een Russisch kenteken door de EU rijden, hun kentekenplaat  van hun auto dat vermeldt dat ze uit de Russische Federatie komen, deels moeten afplakken om niet ten prooi te vallen aan agressie, hoe begrijpelijk de boosheid ook is omwille van wat de burgers van Oekraïne wordt aangedaan.

We mogen onze Oekraïense mede-Europeanen niet laten vallen en niet in de steek laten, onder geen enkele voorwaarde. Maar we mogen ook de gemiddelde Russische burger niet aan zijn of haar lot overlaten. Hoe we dat moeten doen? Met het spreekwoordelijk paard van Troje kun je de oude knol van het schaakbord gooien. Werk aan de winkel voor de inlichtingendiensten. De inwoners van Rusland zijn net zo goed Europese medeburgers. Weliswaar geen ingezetenen van  van de Europese Unie, dat hoeft ook niet, maar zij verschillen in weinig opzichten van ons en al helemaal niet van de Oekraïense burger. Ja, er zijn verschillen, maar Friezen en Vlamingen verschillen ook, maar ze delen ook  tegelijkertijd.

De huidige leiders in het Kremlin zullen elke “vernedering” van de Russische Federatie en elke vorm van “haatzaaierij” tegen de inwoners van Rusland aangrijpen en misbruiken om dit via de staatsmedia te vertalen als zou er een collectieve haat zijn in het westen tegen de Russische bevolking, wat (hopelijk) niet het geval is. We zullen zo snel als het kan deze oorlog moeten zien te beëindigen. Winnaars levert deze oorlog in menselijk zin niet op. Kan ook niet met zoveel dodelijke slachtoffers. De Franse president Macron en de Duitse Bondskanselier Scholz willen de oorlog liever vandaag dan morgen beëindigd zien.  De kansen en mogelijkheden om deze situatie te keren tot een stabielere toekomst in Oostelijk Oost-Europa en Eurazië te komen zijn slechts beperkt.

Olie

2006: Tankstation van TNK – BP (Cyrillisch alfabet THK) in Odessa, Oekraïne. In 2013 werd TNK-BP verkocht aan het Russisch energieconglomeraat Rosneft Foto: © Peter-Vincent Schuld

Het rommelt al lang op de Russische energiemarkt. in 2013 werd de oliemaatschappij TNK-BP verkocht aan oliegigant en staatsbedrijf Rosneft. Rond deze deal van destijds hangt nog steeds een waas van onduidelijkheden. De concurrentieautoriteiten van de Europese Commissie hadden er in 2013 geen problemen mee. Toch waren er wel wat obstakels tussen de firma´s onderling. Alles wat om gas en olie draait in Rusland is gevat in schimmige constructies waarin oligarchen en de Russische staat het ene moment elkaar naar het leven staan en het andere moment elkaar innig bejegenen. Wie verder kijkt ziet een oud netwerk van mensen die elkaar kennen en elkaar in de greep houden. De factor tijd zal uiteindelijk een dualiteit en meer transparantie brengen op voorwaarde dat we de Russen niet uitsluiten van een rol en de energievoorziening naar de Europese Unie. Als we Rusland totaal aan de bedelstaf brengen zal dit de emotioneel ingegeven oorlogszucht en de onnodige haat tegen het westen aanvuren om aan het eind van het verhaal toch ooit weer handel met elkaar te gaan drijven. Het Rusland dat Poetin voor ogen heeft, hoezeer hij een kapitale fout heeft gemaakt met de oorlog in Oekraïne is geen Rusland dat elk contact met het westen wil doorsnijden en een voor eeuwig verbroken handelsrelaties voorstaat. Poetin weet donders goed dat hij is bedrogen middels desinformatie door zijn kleine kring van vertrouwelingen.

Olietankers in de Straat van Gibraltar, gefotografeerd vanuit La Linea. Spanje Foto: © Peter-Vincent Schuld

Als ik de zaken zo bekijk en analyseer lijkt het mij dat het zeker niet verstandig is geweest van de Raad van Staats- en Regeringsleiders van de Europese Unie om de Russische Federatie een olieboycot (aanvoer per zee) op te leggen zoals werd besloten met enkele mitsen en maren op de Europese top van vorige week. Polen en Duitsland stoppen ook de afname per pijpleiding. 90% van de Russische ruwe olie kent dan geen afnemers meer….denkt men. De Russische federatie heeft potentiële afnemers genoeg, je treft Rusland er niet echt hard mee. China is vragende partij.  het is symboolpolitiek die regelrecht terug in het gezicht geworpen wordt van de burger bij ons en wellicht later  in het gezicht van de burgers in Oekraïne maar ook in de gezichten van gewone burgers in Rusland. Je moet zorgen dat ook politiek en economisch gezien de zaak niet escaleert. 

Trapeze-kunsten in het Groot Russisch Staatscircus dat in Emmen, Nederland neerstreek Foto: © Jan Sibon / Schuld

Balanceren met een touw boven de mond van een onvoorspelbare vulkaan. Een trapeze act boven de houwitsers die aanhoudend vuren en is het alsof we een politieke versie zien van het Russisch Staatscircus. Die toeren zijn soms politieke magie, maar wel zwarte magie of toch ook weer niet? Is alles een illusie? We kunnen tot in het diepste der nachten filosoferen zoals schrijvers, journalisten en filosofen dat graag doen en deden van de cafeetjes in Moskou tot in Parijs.

Jesse Klaver, het politiek afval dat we kunnen missen als kiespijn

Vuilnisbak (Kliko) in Faro, Portugal Foto: © Peter-Vincent Schuld

Het groene “rochelend orakel” Jesse Klaver van het Nederlandse GroenLinks  stelt dat we z.s.m. van het Russisch gas af moeten. “Geen cent meer naar Rusland” volgens Klaver. Het geeft maar weer eens aan dat het een links populistisch ventje is met een geopolitiek inzicht van een verminkte mestkever. Hij maakt de haat tegen het westen in Rusland alleen maar groter en vergroot daarmee ook het draagvlak voor politieke en/of militaire ontwikkelingen die we de rest van onze geschiedenis zullen bezuren. Dus “Who The Fuck is Jesse Klaver?”. In ieder geval niet “het licht” waar de wereld op zit te wachten. Zelfs gedurende de Koude Oorlog liet de Sovjet Unie ons niet in de kou staan en leverde volop aardgas. Klaver is dus iemand met een beperkte kennis van de geschiedenis en kent de mechanismen en het denken in Rusland dus volstrekt niet. Diegenen die hun stem aan Klaver hebben gegeven hadden net zo goed hun stem uit kunnen brengen op de AVVP. (De denkbeeldige Alle Vuilnisbakken Verzamelen Partij).

Franse president Macron werpt zich opnieuw op als beschermengel

Franse president Emmanuel Macron tijdens de Europese top op 31 mei j.l. te Brussel, België Foto: © Europese Unie

De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Kubala  was niet erg gelukkig met de uitspraak van de Franse president Macron dat we Rusland niet moeten willen vernederen. De woorden van Kubala moeten we eerder zien als een boodschap naar de eigen bevolking. Kubala en de Oekraïense president Zelensky weten dondersgoed dat na het beëindigen van de oorlog met Rusland, Oekraïne niet opeens de Fiji-eilanden als buren heeft. Zelf heeft Zelensky al ettelijke keren aangegeven dat de enige uitweg uit deze mensonterende situatie een diplomatieke oplossing zal zijn. “Vechten de tot de laatste snik, maar niet tot de laatste mens” aldus Zelensky. De Krim is eigenlijk voorgoed voor Oekraïne verloren. Het enige wat rest is verzoening en een wederzijdse mogelijkheid om op een redelijk eenvoudige wijze elkaars familie en vrienden aan de wederzijdse kanten van de grens te kunnen bezoeken. Laten we niet vergeten dat het om mensen gaat en niet om robots met respectievelijk een Russisch of Oekraïens paspoort.  Maar wat drijft Macron? Wie goed zijn woorden, gesproken in de Franse taal , wikt en weegt, wie de intonatie goed hoort merkt dat hij geen nieuw verhaal ophangt.

Geboortehuis Robert Schuman in Luxemburg Stad Foto: © Monique Kater / RTL Luxembourg

Macron heeft zich duidelijk laten inspireren door de in Luxemburg geboren Franse minister van Buitenlandse zaken Robert Schuman die na de Tweede Wereldoorlog een verzoening tussen de Fransen en de Duitsers voor stond en met Jean Monnet aan de wieg stond van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal. Aanhoudende haat is negatieve energie, kost dus energie en draagt niet bij aan stabiele wereld waarin je, voor zover er ook maar iets zeker is in het leven, mag rekenen dat morgen populair gezegd de gewapende pleuris  niet uitbreekt.

Propaganda-campagne ter bevordering van de verzoening tussen Duitsland en Frankrijk na de 2e Wereldoorlog Foto: © Peter-Vincent Schuld

De verzoening tussen het naoorlogse Duitsland en Frankrijk is de geboorte geweest van de befaamde as “Bonn-Parijs” wat na de val van de Berlijnse Muur, de as Berlijn-Parijs werd. De fysieke afstand werd wat groter, maar niet politieke afstand zeker niet.

De Franse president Emmanuel Macron staat de pers te woord op de tweede dag van de ingelsate Europese top te Brussel, België Foto: © Europese Unie

De Franse president Macron wil coute que coute geen Europees continent (we spreken dus over meer dan de Europese Unie) waar de Europese burger ieder moment het risico loopt om ten prooi te vallen aan oorlogsgeweld en dus laat hij een communicatielijn met Moskou open met het oog op verzoening, geïnspireerd door wijlen Robert Schuman. Maar er is nog iemand door wie Macron zich laat inspireren. De tweede grondlegger van de Europese Unie, Jean Monnet.  Kennis is macht. Door kennis en dus ook dossierkennis te beheersen kun je domme, ignorante en egoïstische politici op inhoud buiten spel zetten. Ook in die tijd, zo’n 5 jaar na het instorten van nazi-Duitsland had Monnet ook af te rekenen met de achterkamertjes in de Franse politiek. Hij kende zijn weg aldaar, maar de Monnet, afkomstig uit het Franse Cognac, omzeilde alles en iedereen en wist zijn goede vriend, de  Franse minister van Buitenlandse Zaken Robert Schuman te winnen  voor zijn plan om in het diepste geheim contact te leggen met de naoorlogse Duitse bondskanselier Konrad Adenauer en toenmalige Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken. Een economisch verenigd Europa zou het mechanisme worden om te zorgen dat de landen die zich in het economisch verenigde Europa zich niet zouden wagen aan alles verwoestende oorlogen. Zo geschiedde. Niet de Franse visionairs Monnet en Schuman stonden de economische eenwording in de weg, wel de diverse politieke families en andere politici. De VS als belangrijke geallieerde macht die ons had bevrijd van de echte nazi’s oefenden druk uit om West- Duitsland van na de oorlog in de Europese familie te reïntegreren.  Ziet u de mogelijke toekomstige overeenkomst met het eventuele naoorlogse Rusland?

Pictogram dat vertelt over de navolgende uitleg hoe de Europese Unie Moldavië ondersteunt gedurende de Russische oorlog in Oekraïne Beeld: © Europese Commissie

Macron kiest dus duidelijk de weg van de wijsheid met termijnvisie. Macron stelde niet voor niets voor om Europese economische samenwerkingsverbanden uit de grond te stampen voor landen die (nog) geen lid zijn van de Europese Unie. De enige redenen zijn om de betrokken landen de tijd en de ruimte te geven om de interne politieke en ambtelijke puinhopen op te ruimen, ze in Europa noch sociaal noch politiek uit te sluiten en deze landen niet overhaast te forceren om Europese wetgeving aan te nemen en te implementeren, maar je voorkomt wel gewelddadige conflicten en daarvoor hoeven we alleen maar even naar de Balkan te kijken wat een kruitvat blijft. Daarvoor zullen we klimaatdogma’s moeten verlaten en Macron zal moeten afrekenen met de communisten die zijn eigen Frankrijk aan terrein gewonnen hebben. Naast de islamisten en de groenen zijn de communisten het grootste gevaar voor de Franse democratische rechtsstaat.

Macron denkt diep na
Om toekomstige escalaties en gewelddadige oprispingen te voorkomen zul je dus moeten nadenken over situaties na het staken van de vijandelijkheden. Dat doet Macron en trekt daarbij het grote staatsmanschap naar zich toe. Ik bekritiseerde Macron stevig op enkele punten in een verhaal dat ik eerder dit jaar bracht, waarin ik Macron niet zag als een Europees staatsman. Dit naar aanleiding van het Franse rigide coronabeleid en het solistisch optreden bij de evacuatie van burgers uit Afghanistan. Met het voortschrijdend inzicht van vandaag, ben ik Emmanuel Macron misschien wel, gemeende excuses verschuldigd zeker waar het solistisch optreden in Afghanistan aangaat. Was het solistisch optreden van de Franse geen lesje naar de andere Europese lidstaten om aan te tonen dat je krijgt wat je geeft als je niet wil samenwerken op het gebied van defensie?

Overtuiging, christelijke grondslag en elites

De grondleggers van de Europese Unie, Schuman, Monnet, De Gasperi en Adenauer gingen uit van hun christelijke overtuiging van barmhartigheid, verzoening en vergeving en andere christelijke deugden zonder het christendom zelf willen “opleggen”. Op de foto een Christusbeeld in Brasschaat, België

U mag nimmer vergeten dat de voorgestane Europese samenwerking van na de oorlog komt uit de christelijke overtuiging van vergeven, schuldbesef, barmhartigheid en zulks in macro-perspectief. Dat geldt zowel voor Schuman, Monnet, Adenauer, als wel de vierde man achter de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal, Alcide de Gasperi.  Maar alle vier de heren dorsten ook in de schoenen te staan van de mijnwerkers en staalarbeiders en in te leven in hun sociaal-economische positie. Iets wat tot de dag van vandaag beleden wordt door de socialisten en sociaal-democraten maar wiens mond groter is dan het eventueel aanwezig verstand op enkelingen na. Ja, Monnet en Schuman behoorden bij leven tot de absolute elite van de samenleving, maar wel tot een elite die het echt goed voor had in het algemeen belang en volstrekt wars van conflicten en oorlogsvoering.  Daar kwamen zij in botsing met andere politieke elites. Er is niet zoiets als “de elite”. Ook daar heb je bloedgroepen in. Burgers die nu vaak “de elite” een veeg uit de pan geven vergeten vrijwel altijd aan te geven welke elite zij bedoelen. Er bestaat namelijk geen homogene elitaire gemeenschap met enkel dezelfde denk- en handelswijze.  Dat is echt een waanidee. We worden evenwel op dit moment geconfronteerd met een deels groene en diep linkse autoritaire elite. Zij zijn het ook die een visionaire en realistische benadering van oplossingen op voor grote thema’s zoals de oorlog in Oekraïne in de weg staan wegens een gebrekkig of totaal afwezig geopolitiek besef met visie op de lange termijn. Macron heeft ze op een intelligente en diplomatieke manier dan wel buiten spel gezet dan wel de wacht aangezegd.

Onduidelijke toekomst op de korte termijn

Aardgasleiding naar woonhuis in Schoten, België Foto: © Peter-Vincent Schuld

De situatie rond Rusland, Oekraïne en het bredere verhaal vergt dus diep nadenken, vooral de diplomatieke kanalen niet dichtgooien en uiterst behoedzaam handelen. Immers, voor we het weten  escaleert een en ander tot proporties waar niemand gelukkig van wordt waarbij de ene politicus in het Westen een wat fermer standpunt in kan nemen dan de andere. Er moet altijd spreekwoordelijk wisselgeld zijn. Weer nemen we u mee naar het aardgas en de olie. De (in mijn ogen onverstandige) olieboycot tegen Rusland krijgt, zoals we het nu leren, pas in december van dit jaar een volledig en formeel gestalte als onderdeel van het 6e sanctiepakket tegen de Russische Federatie. Maar u noch ik weten hoe de geopolitieke en militaire situatie in december van dit jaar zal zijn. Het is deels de dynamiek van de dag die de uitvoering van eventuele plannen voor morgen bepalen. Dat geldt voor alle partijen die in het conflict betrokken zijn of landen die er al dan niet publiekelijk iets van vinden. Deze oorlog lijkt te zijn verworden tot een geopolitiek spel dat het normale verstand te boven gaat. Een gebrek aan kennis over de regio en de historie in het Westen zijn hier mede voor een groot deel debet aan. De vraag rijst of er niet over de rug van het Russisch-Oekraïens conflict door enkelingen binnen de Europese Unie een politiek wordt gevoerd om het gebruik van olie en aardgas te ontmoedigen om klimaatdoelstellingen te halen. Als dat blijkt, dan verzeker ik u, dan zijn de rapen gaar. Maar sancties kunnen ook op elk moment ingetrokken worden, dat is evenzeer een feit. Voor dit soort grappen is de Europese Unie niet bedoeld en Schuman, Monnet, Adenauer en De Gasperi zouden zich nog maar eens in hun graf omkeren.

Volkenrecht, mogelijke fouten in het bepalen van landsgrenzen  en de Duitse Autonome Republiek in de Sovjettijd

Vlag van de autonome socialistische republiek van de Wolga-Duitsers in de Sovjet Unie

Als we naar de kern kijken dan zien we dat gedurende de tijd dat de Sovjet Unie bestond, buiten alle volkenrechtelijke verdragen om, bestuurlijke grenzen van republieken en regio’s (oblasts) die deel uitmaakten van de voormalige Sovjet Unie, volstrekt arbitrair en bureaucratisch werden getrokken en nadien werden herschikt naar believen. Dat kon ook omdat de Sovjet Unie, een soevereine staat was. In de beginjaren van de Sovjet Unie kregen Duitsers naar Rusland waren geëmigreerd zelfs een eigen republiek.

Wapen van de Wolga-Duitse Autonome Socialistische Sovjet Republiek

De communistische tiran Stalin maakte in 1941 aan deze Wolga-Duitse republiek weer een einde. Maar wat gebeurde er ooit ? De eerste Duitsers werden door Tsarina Catharina, echtgenote van Tsaar Peter de Grote tussen 1763 en 1767 naar Rusland gehaald. Ze maakten ongeveer 25% uit van de Russisch-Duitse bevolking. De Wolga Duitsers settelden zich aan de benedenloop van de Wolga en ontlenen hier hun naam “Wolga Duitsers aan. Niet onbelangrijk is dat de Tsarina Catharina zelf van Duitse afkomst was en in 1729 werd geboren in het toen nog Duitse Stettin (Pommeren) dat vandaag de dag deel uitmaakt van de Poolse Republiek en bekend is onder de naam Szczecin, op de grens gelegen met het huidige Duitsland. Het verklaart deels de behoedzame benadering van Duitsland jegens Rusland zonder Oekraïne het recht op zelfbeschikking en territoriale integriteit te onthouden.

Terug naar de Russisch-Duitse gemeenschap in oude tijden. Ze werden de Wolga-Duitsers genoemd. Ze vestigden zich namelijk aan de beneden-oevers van de Wolga. Maar Stalin ontnam de Wolga-Duitsers hun eigen bestuurlijke republiek in 1941, maar daarmee waren de etnische Duitsers nog niet weg en ze zijn er nog steeds. Ze wonen nog steeds voor een deel aan de Wolga, de omgeving van Vladivostok, in buurland Kazachstan maar ook in Oekraïne aan de Zwarte Zee en in de door de Russen geannexeerde gebied geduid als De Krim. Maar u kent de nazaten van de Wolga-Duitsers? De allerbekendste is Helene Fischer, de Duitse schlagerzangeres die in Krasnojarsk werd geboren, maar ook de grote baas van Gazprom, Alexei Miller is een nazaat van de Wolga Duitsers.  En ja, De Krim is door Sovjet-president Chroetsjov in 1954 weggegeven aan Oekraïne. Binnen de Sovjet Unie had men niets te maken met volkenrechtelijke aspecten van het internationaal recht. De Sovjet Unie was een soevereine staat. Punt. Daarin werden culturen, religies en etniciteiten gemixt vanuit het socialistisch en communistisch egalitair gedachtegoed. Eigenlijk was de Sovjet Unie een multiculturele staat avant la lettre, zoals links Europa deze ook propageert. Niet het Coudenhove-Kalergi plan wat door complotdenkers veelal wordt aangehaald, maar de multiculturele Sovjet Unie is in politieke zin de blauwdruk van de multiculturele samenleving, die als er geen assimilatie en geen secularisatie plaatsvindt, altijd tot mislukken gedoemd is. Je kunt mensen niet vormen. Godsbeelden zijn nimmer rationeel of onderhandelbaar en etnische conflicten  worden vaak aangestuurd en geaccelereerd door extreem nationalistische leiders, hierbij vergetende dat aan elke kant van welke grens dan ook bloedverwanten wonen die een familiale of etnische band delen. Kijk maar weer naar de Wolga-Duitsers. Conclusie:

Het beeld van de ultieme tegenstrijdigheid: Een luxe auto uit de Sovjet-tijden. de Wolga, genoemd naar de gelijknamige rivier, gefotografeerd in een achterstandsbuurt in Odessa, Oekraïne met op de achtergrond de communistische hamer en sikkel Foto: © Peter-Vincent Schuld

Er werd in de Sovjettijd maar wat gerotzooid met grenzen die na de val van de Sovjet Unie niet werden gecorrigeerd en daardoor foutief “rechtmatig” werden overeenkomstig het internationaal recht.

Houd in hemelsnaam de Russen uit de “gastvrije handen” van China.

Rijdende stalletjes met etenswaren die ter plekke worden verhit op butaan- of propaangas in XIan, China Foto: © Peter-Vincent Schuld

Hoe krijgen we in hemelsnaam in oostelijk Oost Europa vrede in de tent? Dat wordt met de dag moeilijker nu Rusland met de dag afhankelijker wordt van China. China zegt eenvoudigweg: “Europa, luister als jullie de import van olie en gas staken uit de Russische Federatie en de landen waar Russen actief zijn in het boren naar olie en gas zoals Kazachstan en Turkmenistan, dan kopen wij het gewoon. Geldt ook voor andere grondstoffen die”commodities” genoemd worden. De prijzen van commodities zoals graan, olie, gas, metalen etc. rijzen de pan uit. De burger binnen de Europese Unie is daarvan de dupe. Er dreigt onvrede onder de bevolking en dat kan heel snel omslaan in sociale onrust en destabilisatie. Laat dat laatste nu net in de kaart spelen van Rusland. Het lijkt of veel Europese staats- en regeringsleiders de peuterschool niet eens hebben afgemaakt. Maar we hebben nog een gemene sneer! Terwijl de rest van onze collega’s lag te slapen brachten wij op 28 augustus 2020 al het verhaal dat het Russisch gas via Mongolië naar China zou worden vervoerd middels een nieuwe pijpleiding. Het is niet te geloven hoe belangrijke gebeurtenissen die op voorhand puzzelstukjes in handen gaven, worden genegeerd of zelfs worden ontkend door onze collega’s van andere media. Naast pijpleidingen geschiedt allerhande transport over de weg en per spoor. Mongolië werkt hard aan een drietal spoorlijnen om de verbinding met Rusland en China te verbeteren. Dus we moeten een goed oog houden op de economische en strategische aspiraties van de Chinese Volksrepubliek die natuurlijk een enorme behoefte heeft aan energie. Voor de industrie, voor de huisvesting, zelfs voor de traditionele karretjes met eten op straat waarin voedingsmiddelen verhit worden op butaan of propaangas. 

Reclame voor de Mongol Post Bank in Ulaanbaatar, Mongolië Foto: © Peter-Vincent Schuld

Alles draait om de verdiensten en het stallen van de verdiensten. Ongeveer 20 jaar terug was er in de Mongoolse financiële sector een zekere wens aanwezig om het bancaire Zwitserland van Azië te worden. Nu doet zich die gelegenheid opnieuw voor en niets staat Mongolië in de weg om die rol op zich te nemen.

logo van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling, OESO

De internationale organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling, de OESO, gevestigd in Parijs en groot voorstander van het fiscaal stevig  belasten van van alles en nog wat inclusief kapitaal en kapitaalstromen, iets wat in de westerse wereld al buitenproportioneel plaatsvindt heeft weinig of geen invloed op het economisch en bancair beleid in het Verre Oosten. Het enige wat de OESO dan kan is het wegzetten van een  land met een extreem gunstig klimaat voor verdiende centjes als een soort van “boevenstaat”, wat feitelijk puur smaad en laster is waar de OESO politiek gezien mee wegkomt. Maar als er in Parijs door de OESO iets uitgekraamd wordt, dan wordt er in Mongolië hartelijk om gelachen. De “serviceproviders” van de zijderoute bepalen de spelregels in het veld. In dat deel van de wereld, is alles mogelijk, als je de wegen maar kent en de mensen te vriend houdt.

Vriendschappen, verbintenissen, allianties en het Deense ja voor een Europese Defensiesamenwerking

Thorklshovn, IJsland: Helikopter van de Deense Marine Foto: © Peter-Vincent Schuld

In een vorig verhaal schreven we al over het fenomeen “versterkte samenwerking” binnen de Europese Unie. De “coopération renforcée”. zoals men dit in de Franse taal in de diplomatieke dienst duidt. We hebben het in het Verdrag van Maastricht het inmiddels alhier veelbesproken artikel 42 lid 7 waarin de militaire bijstand is geregeld aan EU-lidstaten die ten prooi vallen aan agressie. Ook wel het defensie-artikel genoemd. Het defensie- verhaal binnen de Europese Unie is geen eenvoudige kwestie. Ierland, Zweden, Finland, Oostenrijk, Malta zijn formeel neutrale landen. Artikel 42 lid 7 is voor hun geen opt out in de absolute zin van het woord. Als deze landen te maken krijgen met buitenlandse agressie dan kunnen ze feitelijk gewoon op bijstand rekenen.

Denemarken hield een referendum na ondertekening van het verdrag van Maastricht en artikel 42 lid 7 werd toen verworpen in de vroege  jaren negentig. Nu met de oorlog in Oekraïne is het anders.  De Denen doen dus mee met de Europese Defensie Unie die in 2025 vorm zou moeten hebben. Bovendien was Denemarken een van de oprichters van de NAVO in 1949. Dus feitelijk was de veiligheid van het Deense Koninkrijk altijd al verzekerd met inbegrip van de overzeese gebiedsdelen Groenland en de Faeröer eilanden die vallen onder de paraplu van de NAVO.

Omgekeerde wereld in 2000 aan het het van Downingstreet 10, in Londen, UK Turkije bezet sinds jaar en dag een deel van Cyprus, en dan kwamen de Turkse Cyprioten nog klagen bij toenmalig Brits premier Tony Blair om Turks Cyprus te erkennen. Foto: © Peter-Vincent Schuld

EU-lid Cyprus is een geval apart. Het land is deels bezet door de Turken en heeft op haar grondgebied een soevereine Brits territorium waarvan de een Britse militaire basis de kern vormt. Maar mocht Turkije het presteren om Cyprus met opnieuw agressie te confronteren dan zullen de Ottomaantjes het weten. Het Turkije van Erdogan speelt voortdurend een rol met minimaal 2 gezichten in het Euraziatisch gebied.  Alleen een fataal aflopend politiek pak slaag  zal het Turkije van Erdogan terugbrengen naar de beschaafde wereld.

Al is de Europese verdragsorganisatie voor militaire bijstand WEU (West-Europese Unie) in geval van een gewapend conflict in 2011 opgedoekt, de vlag hangt nog steeds hoog in de vlaggenmast in het Park der Naties in Lissabon, Portugal Foto: © Peter-Vincent Schuld

Lidmaatschappen  van de Europese Unie hebben niet alle moeilijkheden uit de lucht gehaald, maar wel de kans op escalatie. Er is gezorgd voor een politiek evenwicht dat nu ook militair vorm krijgt. Met de Denen aan boord, wordt de versterkte samenwerking nog sterker. Dat was voor een groot deel al het geval binnen NAVO-verband maar het was evenzeer het geval binnen het militaire bondgenootschap WEU, de West-Europese Unie die in 2011 werd opgeheven omdat we EU-verdragen kregen die de WEU overbodig maakten (*1)

Poetin als in kat in de gordijnen

Kat in de “gordijnen” Foto: © Christel Dubos / Schuld

Er is veel reuring in het Kremlin en daarbuiten als we al schrijvend twijfelen om Poetin de absolute macht toe te dichten in de Russische Federatie. Er is teveel militaire autoriteit bij de commandanten van diverse legeronderdelen zodat ze redelijk autonoom kunnen handelen op basis van de orders om de beoogde doelen te bereiken om het even simpel uit te drukken. Bestaat de kans op muiterij binnen het leger? Ja die bestaat, van hoog in rang tot laag in rang. Zijn er pogingen geweest tot muiterij of het negeren van orders? Ja en hoe! Poetin is geen katje om zonder handschoenen aan te pakken, maar de hele situatie heeft Poetin ook als een kat in de gordijnen gejaagd. Het Westen moet Poetin, om mensenlevens te sparen, een uitweg bieden om met opgeheven hoofd uit dit militair en politiek moeras te komen zodat hij in alle rust kan werken aan een eventuele machtsoverdracht die de stabiliteit in de Russische Federatie en de regio op zijn minst voor enige tijd waarborgt. Poetin en dus Rusland behandelen als een paria is dus volstrekt zinloos, sterker zelfs, het is onder meer Oekraïne die de rekening gepresenteerd krijgt. Want wie niet met opgeheven hoofd het slagveld kan verlaten, zal zichzelf laten gelden om respect af te dwingen.

Wanneer zullen de Russische vrachtvliegtuigen weer welkom zijn in de Europese Unie? Op de foto een Antonov toestel van Volga-Dnepr Cargo op de luchthaven van Tallinn, Estland

Al was het maar om meer oorlog te voorkomen zullen we de diplomatieke lijnen met Rusland moeten openhouden en zelfs deels de economische lijnen. Het klinkt volstrekt tegenstrijdig, ik ben me daar heel goed van bewust, maar heeft u zin in nog meer ellende die ook ons in economische zin kan treffen? De inflatie is nu al onhoudbaar. De ECB kan niet door blijven gaan met euro’s blijven bijdrukken, de Amerikaanse nationale Bank, de Federal Reserve, ook wel de Fed genoemd, kan ook niet de dollars blijven vermenigvuldigen. Er dreigt hyperinflatie. Gunnen we dat onze ingezetenen van de Europese Unie? De centrale banken doen er beter aan om op grote schaal commodities in te kopen en ze op te slaan zoals graan, goud, koper, nikkel, staal en gas.

Laten we het schroot even niet exporteren naar China of Turkije maar als commodities even in de Europese Unie houden zoals hier in de haven van Antwerpen nabij Doel, België Foto: © Peter-Vincent Schuld

Dus geen koper of of schroot meer exporteren naar China of Turkije, maar op laten kopen door banken die dus moeten gaan beleggen in commodities en deze binnen de Europese Unie houden, desnoods met een overschot zodat op den duur de prijzen zakken. Immers, markt van vraag en aanbod. We hebben meer te winnen dan te verliezen omdat de waarde van munteenheden onder druk staan.

Zeker wat betreft de euro en de dollar, maar dat geldt op termijn ook voor de roebel en de Chinese yuan. Goud was altijd al een courante en veilige belegging. Rusland, Nederland en Italië hebben verhoudingsgewijs aanzienlijke goudvoorraden. De koersen van crypto currency zoals de bitcoin zijn uiterst instabiel.

Bitcoin automaat in Guardamar, Spanje Foto: © Christel Dubos / Schuld

Oekraïne zal weer opgebouwd moeten worden, en ook dat zal met het geld van het Westen moeten plaatsvinden. Daarvoor hebben we het IMF, de Wereldbank, de Europese Investeringsbank en de in Londen gevestigde Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling, vroeger de Oost Europa Bank geheten.

Het prachtige operagebouw in betere tijden in Odessa, Oekraïne Foto: © Peter-Vincent Schuld

We moeten gewoon eerlijk zijn, want Oekraïne in puin laten is geen optie. Vergeet niet dat Oekraïne ooit de parel was van de Europese handel en cultuur, zoals we al eerder schreven, “het land van Roes genoemd” met Kiev en Odessa als centra.

Met conclusie:
Alleen niet emotioneel ingegeven wijsheid kan ons redden

______________________________________

1* De status van de diverse landen binnen de toenmalige WEU
Lidstaten: België, Duitsland, Engeland, Frankrijk, Griekenland, Italië, Luxemburg, Nederland, Portugal en Spanje

Geassocieerde leden: IJsland, Hongarije, Noorwegen, Polen, Tsjechië en Turkije

Waarnemers: Denemarken, Finland, Ierland, Oostenrijk en Zweden

Geassocieerde partners: Bulgarije, Estland, Letland, Litouwen, Roemenië, Slovenië en Slowakije
(Bron: EUMonitor.EU)

Analyse: Tsaar Poetin spreekt, maar wat zegt hij? & Waarom president Macron zich oprecht zorgen om u maakt

Botsen de trieste oorlog in Oekraïne en

Leave a comment

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *