door Peter-Vincent Schuld

Wat gebeurde daar in Rostov? Om precies te zijn Rostov aan de Don, gelegen op
1100 kilometer van Moskou.

Ook niet het andere einde van de wereld. De rivier de Don mondt uit in de Zee van
Azov.  Aan de monding van de Don bouwden de Grieken in de oudheid nederzetting
met de naam Tanaïs, Het Doorluchtige Koninkrijk Genua had er het Fort Tana en de
Turken kwamen de zaak weer verzieken met hun nederzetting Azov.

Voor alle duidelijkheid, Azov kan thans op drie manieren uitgelegd worden. 
Als een (voorheen) extremistische brigade binnen Oekraïne. Het kan worden geduid
in de hoedanigheid van de Zee van Azov, maar in de Russische oblast Rostov ligt
ook de stad Azov.

Ooit werd de stad Rostov aan de Don gefortificeerd, er werd een haven aangelegd 
en er werden pakhuizen gebouwd. Van groot militair strategisch belang om de
Ottomanen af te weren en bij tijd en wijlen in de pan te hakken. De
indrukwekkende stad kreeg haar naam in 1806 en in 1811 kreeg de stad haar
stadswapen. In 2023 rolden de troepen van de Wagner Group zonder slag of stoot
door en langs de stad om op te rukken in de richting van Moskou op bevel van
Yevgeni Prigozhin. U weet wel, die kerel wiens hoofd er uit ziet alsof hij vlak
na zijn geboorte met zijn porem tussen de treindeuren terecht is gekomen.

Zaterdagavond, 24 juni. Prigozhin geeft het bevel om zijn troepen terug te laten
keren naar de kazernes en de opmars te staken. Even daarvoor had het op een
mutant gelijkend wezen nog geroepen dat hij uit was op een staatsgreep.

Wat klopt hier niet? Een hele hoop. De schimmige firma Wagner Group is
feitelijk niet het eigendom van Prigozhin, niet van zijn rechterhand Dmitri
Utkin, maar in feite van de Russische militaire inlichtingendienst GRU. Het is
dus een staat binnen de staat, maar formeel is het een private onderneming die
gerund wordt met voornamelijk cash geld. Een club die niet alleen actief is in
Oekraïne maar ook namens Rusland de rommel opruimt in Syrië en een zestal
Afrikaanse landen, waar het tevens dient als voelsprieten van van Russische
statelijke inlichtingenapparaat.

Het is onmogelijk om de door de Wagner Group ingezette operatie om naar
Moskou op te trekken met maar één man aan de leiding. Alles duidt op een
aanhoudende reeks van intriges binnen de Russische gelederen van inlichtingen-
en veiligheidsdiensten die tot deze kamikaze-actie geleid heeft. Krijgskundig
gezien zou het voor de Russische luchtmacht geen enkel probleem zijn geweest om
de relatief kleine konvooien gewoon met wat plofgoed uit te schakelen.  Raketje
links, bommetje rechts en er is niks over van de colonnes Wagner troepen.

Maar zo’n actie heeft een aantal nadelen. Het wegdek raakt beschadigd, je moet al
dat bloed en al die lichaamsdelen weer opruimen, je moet de wrakken weg  gaan
takelen. Per saldo is er een grote kans op een bloedbad wat propaganda-technisch
slecht voor de twistende partijen kan uitpakken. Maar ga het maar eens uitleggen
dat voormalige Russische militairen die nu dienstdoen bij de Wagner Group slaags
raken met hun eigen “voormalige dienstmakkers”. Kijk dat er gevangenen met een
reeks aan heftige misdaden op hun kerfstok over de kling heen gejaagd worden,
daar malen niet veel mensen om. “Slagerij Wagner ook voor al uw ledematen”,
zullen we maar zeggen. Maar een burgeroorlog zoals in 1917 van het Witte Leger
tegen het Rode Leger, iets waar president Poetin ook aan refereerde is een wat
minder gewenst beeld.

Daarmee is niet gezegd dat de (Mos) kou uit de lucht is. Integendeel. Het
legt een stevig probleem bloot binnen het Russisch ministerie van Defensie
bloot, waartoe ook de Russische inlichtingendienst de GRU behoort. Generaal
Gerazimov en de Russische Minister van Defensie Sjojgoe hebben gewoon hun eigen
structuren niet voor 100% onder controle en dat is wat we al schrijven sinds de
sores rond het neerhalen van MH17. Het is niet voor niets dat de Russische
binnenlandse veiligheidsdienst FSB het voortouw nam in het aanpakken van
Prigozhin en niet de de Russische militaire veiligheidsdienst GRU, noch de
Russische Militaire Politie die de afgelopen 24 uur wel in grote getale op
straat was.

Het ligt voor de hand dat er aanstonds in Rusland binnen de militaire
gelederen er een bijltjesdag gaat komen en wellicht sneller dan we denken. Het
is bekend dat er ook binnen het Russische Ministerie van Defensie en de
bevelhebbers van de districten die de namen van de windrichtingen dragen, er
grote tactische en operationele tegenstellingen zijn, en dan drukken we ons nog
zachtjes uit.

In Oekraïne werd er iets te vroeg gejuicht over het verplaatsen van
gevechtshandelingen naar Russische bodem en de interne twisten. Iedereen met wat
verstand en toegang tot wat vertrouwelijke informatie wist dat er heibel met
Prighozin ging komen, en dit op een theatrale manier die we van Prigozhin gewend
zijn. De heibel lijkt nu gedaan, maar is feitelijk verre van over. In hoeverre
Oekraïne van de interne heibel in Rusland zal kunnen profiteren is maar zeer de
vraag.

Voor diegenen die gehoopt hadden dat Prigozhin het zou redden; Poetin is
berekend onberekenbaar, bruut en grof, maar Prigozhin is nog een graadje erger.
Het gevolg van het slagen van een eventuele coup zou een oceaan van bloed en
dood geweest zijn.