door Peter-Vincent Schuld

Terwijl de de slachtoffers van het Corona-virus in eenzaamheid sterven en hun nabestaanden vaak niet eens de gelegenheid hebben om afscheid te nemen wordt er publiekelijk geschreeuwd over centjes. Mensen hebben allemaal een mening.

Ik stel vast dat op de sociale media er plundergedrag is waar te nemen. Mensen zonder graad van fatsoen en beschaving plunderen dan wel niet de fysieke winkels, maar ze plunderen het gezond verstand en wat misschien nog wel het belangrijkste is, ze plunderen het gevoel “samen sterk”. Er is serieus wat aan de hand in de wereld.

Zowel de hulp aan de directe slachtoffers die ten prooi zijn gevallen aan het Coronavirus als wel een samenleving er weer bovenop helpen kost geld, veel geld. De Coronacrisis is een ramp van ongekende omvang. Dat er dan de buidel getrokken moet worden om de ramp te bestrijden en de effecten van de ramp proberen te beperken is vanzelfsprekend.

Er zijn een hoop misvattingen over de centjes op het moment.  Zaken worden uit de context getrokken, vervolgens vervormd tot kreten en door politici en criticasters de wereld in geholpen.

Een aanzienlijk deel van de “collega” journalisten zonder gespecialiseerde kennis tikken het vrolijk over en dragen op deze manier bij aan een volstrekte foute beeldvorming van de burger.

Juist in deze tijden is een eens te meer belangrijk dat je achter de cijfers kijkt, over het gekrakeel heen stapt en het “dom overtikken” van persberichten en kretologie door “collega”journalisten inhoudelijk te lijf gaat.

Er verscheen deze week een bericht op Twitter van Thierry Baudet (FVD) in Nederland waarin hij fiks uitviel tegen de 1 miljard die het Nederlands kabinet als eerste noodhulp ter beschikking stelde om de ergste nood in Italië en Spanje te leningen. De Nederlandse ondernemers zouden tekort worden gedaan volgens Baudet.

Nu gaan we even naar de Nederlandse jaarbegroting kijken. Omdat de rijksbegroting van 2020 door de crisis volledig in de soep loopt gaan we even naar de Nederlande rijksbegroting van afgelopen jaar. De Nederlandse rijksoverheid heeft aan inkomsten 305 miljard euro. Laten we dit even als uitgangspunt nemen.

Van deze 305 miljard euro, wordt er nu 1 miljard vrijgemaakt om de Italianen en Spanjaarden te hulp te schieten.

Vergelijk dit met uw portemonnee. U heeft 305 euro in uw portemonnee. Voor u ziet u iemand creperen en u kunt deze een stukje helpen door van uw 305 euro slechts 1 euro te geven. Waar hebben we het dan over? Dit terwijl de meesten van u gul storten op Giro 555 of de rekeningen van andere hulporganisaties als er zich ergens een ramp voltrekt.

Als u iemand iemand een hartaanval ziet krijgen, dan gaat u reanimeren als het goed is. Over de kosten van het gebruik van de AED, de ambulance en het ziekenhuis praten we later wel over. Nu eerst het leven redden. Vergis u niet! Het had ook omgekeerd kunnen zijn. Dat Nederland of Vlaanderen verhoudingsgewijs bovenmatig zwaar getroffen zouden zijn.

Hoe blij zouden we zijn geweest als de Italianen en de Spanjaarden of zelfs de Russen ons te hulp zouden zijn gekomen? 2020, 75 jaar bevrijding.

Denk aan uw papa, mama, en grootouders die in volle blijdschap de redders en de bevrijders onthaalden. De mens heeft slechts een kort geheugen en lijdt aan de ergste psychische ziektes denkbaar, zijnde jaloezie en opportunisme en domheid.

Het is weer tijd van schreeuwen en niet nadenken. Los van elke politieke kleur of overtuiging gaan we het volgende verhaal in wat nogal veel tongen heeft losgemaakt.

Het verhaal Europese Unie. Een verhaal in meerdere hoofdstukken en paragrafen. Als het u niet verteld wordt, kunt u het ook niet weten.

Wat is de realiteit? De Europese Unie heeft een meerjarenbegroting.
Er is veel te zeggen over het feit dat de financiële werking van de Europese Unie bepaald wordt voor een termijn van 7 jaar terwijl de nationale begrotingen slechts een duur hebben van 1 jaar.Maar dat is een ander verhaal.

Het is op het moment wat het is, en het is aan de nationale lidstaten om dit in de Raad van Staats- en regeringsleiders hier eventueel verandering in te brengen.

Er wordt bij de onderhandelingen over de meerjarenbegroting vastgesteld hoeveel middelen er komen voor de werking van het Europees Parlement en andere instituten, maar er wordt ook vastgesteld hoeveel geld de Europese Commissie als werkingsmiddelen krijgt. Wie denkt dat de Europese Commissie één instituut is dat één pot geld ontvangt zit ernaast.

U moet de Europese Commissie vergelijken met de nationale overheid. Ook de Europese Commissie kent “ministeries” ook wel departementen genoemd. In Europa noemen ze dat “Directoraten Generaal” (DG). Elke DG wordt geleid door een Europese Commissaris, zeg maar “minister”.

Het totale budget van de Europese Commissie thans kan gebruiken is vastgesteld in 2013!! Dus in 2013 is bepaald hoeveel centjes elk departement binnen de Europese Commissie zou krijgen.

Net zoals elk land een Ministerie van Buitenlandse Zaken kent, heeft de Europese Commissie een directoraat “Buitenlandse Betrekkingen”. Dit “ministerie” heeft een eigen budget,

Dus de je hebt de hoofdpot, die verdeeld wordt onder de diverse “directoraten” en per directoraat zijn ze weer onderverdeeld  in “fondsen”.

Uit deze fondsen wordt geput als een commissaris van een departement binnen de Europese Commissie van mening is dat er geld aan iets besteed moet worden. In Nederland of België is dat op de ministeries niet anders.

De Europese Commissie, de commissarissen en ambtenaren op de directoraten kunnen natuurlijk niet vrijelijk doen met het geld wat ze willen.

Nu valt deze controle in twee delen op te splitsen.
1) De politieke controle:

Zijn de staats- en regeringsleiders maar ook het Europees Parlement het eens met het gevoerde beleid in de afgelopen jaren ja dan nee.

2) de boekhoudtechnische controle

De boekhoudtechnische controle is in handen van het Europees Rekenhof. Zeg maar de Algemene Rekenkamer.Dit instituut doet in volstrekte onafhankelijkheid onderzoek naar de correcte besteding van centjes.Als het Europees Rekenhof, fouten of hiaten aantreft geeft zijn geen goedkeuring aan de jaarrekening. Dat is in het verleden meermaals gebeurd en dan mag de Europese Commissie het gaan uitleggen.

Er was en is nogal wat commotie rondom de gelden die de Europese Commissie ter beschikking stelt aan Marokko en Tunesië om de de (vermeende) Coronacrisis aldaar te bestrijden. Die commotie is niet onterecht en begrijpelijk.

Hier ligt namelijk een politieke keuze aan ten grondslag.
Maar eerst naar de budgettaire feiten.

Het geld dat thans door de Europese Commissie aan Tunesië en Marokko is toegezegd zit reeds in het potje c.q. staat op de rekening van het departement Buitenlandse Betrekkingen. De hoogte van het totale potje is al in 2013 vastgesteld.

Uit de jaarlijkse bijdragen van de lidstaten wordt dit potje op peil gehouden en betaald. Er is dus geen sprake van “nieuw geboekt geld”.

Natuurlijk bestaat er de beleidsmatige vraag of het wenselijk of zinvol is dat deze bedragen aan hulp op eigen gelegenheid door het departement “Buitenlandse Betrekkingen” aan landen buiten de Europese Unie worden uitgekeerd.

Immers de doelmatigheid is niet verzekerd en eens de bedragen zijn overgeschreven is er praktisch amper of geen controle uit te oefenen op de besteding van deze bedragen.

Hoe komt dat? Er zijn meerdere redenen. In het denken van de beleidsmakers moest er een alternatief komen voor noodhulp, structurele hulp en andere vormen van bijstand die kaderden in “ontwikkelingssamenwerking.

Volgens politici zou ontwikkelingssamenwerking een “vaderlijk vinger” inhouden.Zeg maar als een papa ten opzichte van zijn zoon. Men wilde samenwerking op basis van gelijkwaardigheid. Om de gelijkwaardigheid van “landen” te bewerkstelligen werden er programma’s opgezet om de rechtsstaat in de betrokken landen te bevorderen en om deze landen “socialer” te laten worden.

Maar als een land uit zichzelf geen behoorlijk openbaar bestuur kan vormen om wat voor reden dan ook, corruptie en vriendjespolitiek inbegrepen, dan is er dus ook de redelijke kans dat gelden in de zakken verdwijnen die wij als “bodemloze putten” beschouwen.

De facto zijn deze betalingen ook bedoeld om de immigratiestroom vanuit deze landen naar Europa tegen te gaan. Nu zijn er cijfers over de Europese donaties aan Marokko en Tunesië bekend geworden.

De Europese ambassadeur in Tunesië liet vorige week in een tweet al weten dat de Europese Unie  250 miljoen toegekend heeft om de impact van het Coronavirus tegen te gaan. In een gezamenlijke verklaring meldde de Europese Unie (Europese Commissie) en Marokko samen dat er 450 miljoen euro voor het Marokko op deze zelfde gronden is toegezegd. Ietwat merkwaardig want de actuele cijfers van de John Hopkins Universiteit lieten vanavond 4 april 2020 zien dat de uitbraak van het Coronavirus in de betrokken landen wel meevalt. De onderstaande link houdt de cijfers wereldwijd exact bij op basis van de gegevens van de betrokken en gerenommeerde universiteit.

Mogen we hier spreken van een politieke fout vanuit de  Europese Commissie? Ik denk zeker dat de Europese Commissie iets uit te leggen heeft.

Wat opvallend is, is dat de Vlaamse socialiste Kathleen van Brempt eerder deze week nog keihard de betrokken toekenning van bedragen ontkende en de Vlaams nationalistische partijen de schuld gaf en hen ook verweet de Europese Unie in haar bestaan aan te tasten.

De vraag stelt zich dan wie uiteindelijk de Europese Unie daadwerkelijk in haar bestaan aantast. Is dat de Europees Commissaris die sinterklaas aan het spelen is, is dat de socialiste Van Brempt, of zijn dat de partijen die deze cadeaus aan Marokko en Tunesië aanhangig hebben gemaakt?

Gezegd moet worden dat elke partij, links of rechts bezig is met de burger leugens dan wel halve waarheden te vertellen. Dit schaadt het vertrouwen in de politiek enorm en draagt niet bij aan een maatschappelijk draagvlak om de samenleving met broodnodige maatregelen weer op de rit te helpen. Immers de Coronacrisis gaat nog lang voelbaar zijn en het leed is bijlange nog niet geleden.

Het onder het mom van “Coronabijstand” bijdragen toekennen aan Tunesië en Marokko is in mijn ogen een onvergeeflijke fout van de huidige Europese Commissie. Ongeacht of het geld al in het daarvoor bestemde potje zat of niet.

Is dit een fout van het instituut Europese Unie? Nee, want het instituut Europese Unie beslist niks. U moet de Europese Unie even vergelijken met een auto. Een auto doet uit zichzelf niets. De chauffeur maakt inschattingen en pleegt handelingen, niet de auto zelf.

De bestuurders en politici binnen de organen van de Europese Unie zoals de Europese Commissie, de Europese Raad en het Europees Parlement daarentegen wel. Zij besturen de auto die “Europese Unie” heet.

Het uitkeren van voornoemde bedragen aan Marokko en Tunesië brengt dus vragen met zich te weeg. De betalingen lijken op enige manier verband te houden om de Tunesische en de Marokkaanse regering te bewegen om de migratiestroom in te dammen. Sterker, in de komende dagen staat er ook een aankondiging van een mogelijke donatie aan Libië op de Europese agenda.

Er is een alternatief als wij de immigratiestroom uit deze landen tot een halt willen brengen. Maar dit alternatief stuit op verzet binnen de lidstaten.

Hier dient zich het onomstotelijk bewijs aan bewindslieden niet altijd verder denken en maar beperkt communiceren met de buitenwereld.

Het alternatief is om Frontex tot een stevig en goed werkend Europees grensbewakingskorps uit te bouwen dat je kunt vergelijken met de Amerikaanse U.S. Customs & Border Protection, bestaande uit een permanent korps met medewerkers uit alle lidstaten.

Het voordeel hiervan is dat de gelden die besteed worden aan organisatie, salarissen en de aanschaf van materieel weer grotendeels terugvloeien in de Europese economie. Op het moment dat er gelden overgemaakt worden zonder bestedingscontrole naar andere landen zijn die controles en het terugvloeien van gelden in Europa niet aan de orde.

Dit is een politieke keuze. Een keuze waarover we in redelijkheid en eerlijkheid moeten nadenken om daar vervolgens een antwoord op te formuleren.

Mijn advies zou zijn om te kiezen voor een verstrekte Frontex. Immers het zijn onze publieke gelden die door de burger en het bedrijfsleven worden opgebracht. Dan is “down the drain” geen intelligente oplossing.