Door : Christel Dubos en Peter-Vincent Schuld

Dit is de eerste aflevering in een serie over Sint Maarten alias
SXM. Een stukje Caribisch Nederland en een Stukje Caribisch Frankrijk dus een
stuk Caribisch Europa. Van alle ontelbare reizen die we maakten in onze
loopbanen was Sint Maarten een van de meeste bijzondere. Dit stuk is dan ook
opgedragen aan de ongelofelijk lieve, warme en behulpzame bewoners van dit
eiland die ons hart hebben weten te stelen. Dank u lieve mensen en we hopen dat
we nog eens terug mogen komen.
(Peter,
Christel, Inse)

Steeldrums, reggaemuziek? Feestje? Ja! Kan dat in deze tijd met corona? Ja! Waar?
Op Sint Maarten in de Cariben. Het eiland behoort met zijn zuidelijk deel tot
het Koninkrijk der Nederlanden (geen EU), het noordelijk deel is gewoon een
overzees gebiedsdeel van Frankrijk en dus onderdeel van de Europese Unie.
Ingewikkelder kunnen we het niet maken. Wel leuker.

Een deel van de lokale bevolking heeft, nou laten we het zo zeggen, niet veel op
met het coronatijdperk. Caribisch Europa is Caribisch Europa en daar leven de
mensen nu eenmaal wat anders. Kloppende volkstellingen? Vergeet het. Immers,
naast de geregistreerde lokale bewoners zijn er een hoop illegaal verblijvenden
met daar bovenop nog een hele resem aan toeristen die het eiland terug hebben
gevonden nadat de wereld een tijdje op slot ging voor reizen.

Voor ons hotel ligt een stukje verder op zee het cruiseschip Rhapsody of the Seas
voor anker. Het ligt, het lag er nog en het bleef liggen met weinig activiteit
rond het schip. Wat zou er aan de hand zijn met deze “Love Boat”?
Zo ver is
het nu ook weer niet om er met een rubberbootje naar toe te varen. Cruiseschepen
die wat langer voor anker liggen, tja dat kennen we uit het nieuws. Dan is er
aan boord de varkenspest uitgebroken, euh, sorry corona. Nou ja, corona is dat
niet een soort van varkenspest onder de mensheid? Leuk voor een Avonddenkertje,
maar daar hebben we het hier nu niet over.

Feiten, harde feiten. En ook hier is de geruchtenmachine op stoom. Het zou om een
schip gaan waar corona is uitgebroken volgens een medewerker van de
onderhoudsdienst van het hotel. Maar dat is geen bron waarop we ons kunnen
baseren. Een uiterst hartelijke en zachtaardige man die de kamers schoonmaakt
zet ons op een ander spoor. We vragen wat in het rond bij mensen die zorgen voor
de veiligheid in en rond het hotel en al gauw leren we het tegendeel. Het schip
wacht op bemanning en passagiers. Zo zie je maar, een gerucht is zo de wereld in
geholpen en heeft de potentie om zich even snel te verspreiden als een virus.
Maar één virus lijkt hier op Sint Maarten geen vaste voet aan de grond te
krijgen: het virus genaamd  “angst”.

Grofweg kunnen we op het eiland 4 categorieën van mensen in relatie tot corona
onderscheiden:

1) We dossen ons uit met mondkapjes omdat het moet van de baas of van de overheid
(geldt voornamelijk voor het personeel in grote hotels en restaurants, mensen
die werken in of reizen met het openbaar vervoer en op het vliegveld).

2) Oh, we zijn zo bang, we doen het in onze broek en dragen geen pamper in onze
broek, maar op onze muil (voornamelijk Amerikaanse, Canadese, Duitse en Chinese
toeristen)

3) Laten we het zekere maar voor het onzekere nemen (inwoners die niet goed raad
weten met de situatie)

4) Het zal me volstrekt een zorg zijn, leve de vrijheid. Of iets van kom hier dan
krijg je een hug en een kus (inwoners die het allemaal wel  best vinden,
aangevuld met gelijkdenkende toeristen die in eigen land de vrijheidsbeperkingen
ook beu zijn).

Welkom in de Caribische realiteit van mensen die wat vrijer in het leven staan.
Fysiek contact, aanrakingen, het zijn hier de normaalste zaken van de wereld.
Zijn wij in Europa en de VS nu zo “kapot” geconditioneerd en geconformeerd? We
vragen het aan Amy, een jonge vrouw die in een hotel werkt. Het antwoord wordt
niet in woorden gegeven, later de avond draait ze ons teamlid Inse vanuit het
niets een stevige tong. Tja, Inse zag het niet aankomen en pakte vervolgens nog
maar een cocktail. Je bent op een losgeslagen eiland of je bent er niet.  Ja,
het gaat hier allemaal wat losser, wat relaxter. Een afstandssamenleving erin
slaan is hier gewoon onmogelijk. Het zit niet in de aard van deze mensen. Want
mannen flirten met vrouwen, vrouwen flirten met mannen en vrouwen. Kortom,
gezellige bende hier. En als we de samenleving zo bekijken, moet je er dat ook
hier willen inrammen door wet en ordehandhaving. En dat is vragen om
wanordelijkheden en opstand.

Daar kunnen ze op het Franse deel van Sint Maarten en dat andere Caribisch
eiland Guadeloupe van meepraten. Op het Nederlandse deel van Sint Maarten zijn
het niet de calvinistische Nederlanders die de scepter zwaaien. Nee, het eiland
heeft een autonoom zelfbestuur bestaande uit lokale politici. Maar de politie op
het Nederlandse deel van Sint Maarten staat bekend om hun hogere tolerantiegraad
ondanks dat er wel eens integriteitsproblemen zijn in vergelijking met de
strikte Franse gendarmerie.

Bestuurlijk zijn er de nodige integriteitsvragen te stellen, maar tja, het gaat
wel op de Caribische manier en dat geeft gedurende een periode zoals deze wel
wat levensadem.

Adem die de lokale bevolking hard nodig heeft, want niet alleen orkaan Irma heeft
het eiland letterlijk verwoest (voorgaande orkanen waren niet milder), maar de
coronacrisis heeft het land economisch opnieuw naar de afgrond geholpen. Geen
toeristen, geen inkomen.

Sint Maarten is afhankelijk van het toerisme. Als de cruiseschepen in de haven
van Philipsburg aanmeren, stijgen de prijzen in de shops. Tijdens ons verblijf
was er een Duits schip aangemeerd. Geen U-bootje van de Duitse Kriegsmarine
onder aanvoering van de geest van admiraal Dönitz, maar een cruiseschip. Volgens
een winkelier in de straten van hoofdstad Philipsburg gebeurde er wat ongewoons.
De Duitsers bleven massaal aan boord. Nou, dat zijn we niet van de Duitsers
gewend als we naar de vorige eeuw kijken. Zijn ze eens een keer welkom, komen ze
niet van hun schuit af. Maar vanaf de andere aanmerende cruiseschepen worden er
wel de nodige toeristen ontscheept, wat meteen leidt tot files op het kleine
eiland.

Stress? Verkeersagressie? In Europa zien we hoe de rigide maatregelen leiden tot
meer ongevallen in het verkeer. Hier niet. We rijden vanuit Philipsburg naar ons
hotel in Simpson Bay. Een stukje van driemaal niks en twee voetstappen. We doen
er een dik uur over. Politie regels het verkeer. Niet dat het veel uitmaakt.
maar ze doen hun best. Geweldig toch?

Gezellig: raampjes open en we scoren even snel een kokosnoot met vloeibare
inhoud. Als de typisch Nederlandse brug open is, kom je toch geen meter vooruit
en anders is er nog geen probleem. Hier houden ze niet van opjagen. Weer komt de
lokale mentaliteit in al haar glans en glorie naar boven. Wie invoegt, wordt
voorgelaten. We steken handen en duimen op in plaats van middelvingers. Er wordt
gelachen naar elkaar, praatjes gemaakt en gedold.

Met collega Peter kun je altijd ergens normaal gezien maar twee keer komen. Het
eerste bezoek en een tweede bezoek om excuses aan te bieden, iets wat Peter
vertikt. Het moet gezegd dat de FFP2-maskers iets weg hebben van een kruising
tussen een duckface en de figuurtjes uit de Simpsons. Maar was het nu nodig om
dit door Peter hardop te laten vragen aan de dragers (toeristen) van betrokken
maskers die dan ook nog eens in Simpson Bay verbleven? Peter noemde het
journalistieke relevantie en daarmee was de drager kritisch bevraagd en het
journalistieke belang gediend. Zo smolten het woord jankbak en het woord Yank
samen tot het woord Yankbak. Fijn om met een collega op pad te zijn die zich
werkelijk overal onderuit lult. Als je niet uitkijkt, heb je ook nog een walm
sigarenrook van een echte Cubaanse Monte Christo in je gezicht, die Peter altijd
met enig dedain in een ander zijn ogen blaast als hij het geneuzel van iedereen
zat is. Ongeacht of er formeel wel of niet gerookt mag worden. 

Drank vloeit er rijkelijk. Tja, bij het veelvuldig hijsen is er echt geen ruimte
voor een bekpamper, zeker niet als je vanuit het zwembad aan de bar met je
vrouwelijke speelgoed over de wereld aan het bellen bent zoals deze Amerikaan op
de foto naar hartenlust deed. Nee, we vellen geen moreel oordeel. Of mijn
collega Peter zo’n fijn mens is! Later die avond zou er zo´n akkefietje volgen.
Een trendy restaurant waar we merkten dat er best lekker eten werd geserveerd.
We worden aangesproken door een Colombiaans-Canadees koppel. Verslaggever
Christel valt met de deur in huis en vraagt hoe het nu in Canada gesteld is. Vol
trots vertelt hij hoe andersdenkenden in de coronacrisis hun bestaan onmogelijk
wordt gemaakt door hen overal de toegang te ontzeggen. Daarop vraagt
verslaggever Peter kritisch of dit nu wel zo menselijk is en hoe het zit met de
mensenrechten van mensen die zich niet laten vaccineren. De vraag was voor
de Canadees en zijn wederhelft, door Peter politiek incorrect geduid
als Canadoos, dermate ongemakkelijk en confronterend dat hij zonder verder iets
te zeggen naar de voor dit stelletje gereserveerde tafel liep.
Onderling
bespraken we het voorval en Peter kon het niet nalaten de kanttekening te maken;
“die “vercanadeesde” Colombiaan loopt weldra naar het toilet om een lijntje
Pfizer, Astra of Moderna te gaan snuiven. Inderdaad, de jongeman ging enkele
minuten daarna richting het toilet, iets wat ontschoot aan de aandacht van
collega Peter. Die had meer aandacht had voor de enorme boezem van een inderdaad
bloedmooie Afro-Caribische vrouw wiens telefoonnummer hij op een of andere
manier snel had weten te ontfutselen. Je kunt die kerel ook geen seconde alleen
laten. Zij paradeerde door het restaurant met volle lippen en zonder
mondmasker en beperkte haar bediening tot onze tafel. Haar vaccinatiestatus werd
ons ongevraagd meegedeeld. De rekening werd gepresenteerd en betaald. Buiten het
zicht van al het andere personeel maar niet van deze verslaggeefster werd buiten
tussen Peter en de serveerster de fooi geregeld. Wat moet je met zo’n collega?
Afstandssamenleving?

Terwijl we over het eiland blijven hobbelen, is er één type plek waar het
mondmasker vaste prik is. Bij de bushalte. Het staat er gewoon in het Nederlands
terwijl de voertaal op Sint Maarten Engels is.
Op het eiland brengen busjes
je overal en nergens naar toe. Niet dat we er gebruik van gemaakt hebben. We
vertrouwen liever op onze eigen stuurmanscapaciteiten. Hier is er sprake van
samenscholing van mondkapjes op bevel van de overheid. Houdt iedereen zich
eraan? “Nee. Want waarom zou je de overheid die anders niet te vertrouwen
blijkt, nu wél vertrouwen”, aldus een passagier bij een bushalte ter hoogte van
de Carrefour-supermarkt in Philipsburg.

Borden met oproepen om je te laten vaccineren, zijn her en der geplaatst. Maar
maakt het enige indruk op de burgers van dit eiland? We nemen strategisch plaats
op een terrasje in Philipsburg om gesprekken op te vangen van lokale bewoners
onderling. Als je mensen direct overvalt met een vraag hoe ze over vaccinatie
denken, toch altijd een beladen onderwerp, loop je de kans dat je een gekunsteld
antwoord krijgt. We kiezen om in discretie gewoon te luisteren naar het
gewisselde woord onderling. Talloze onderwerpen passeren de revue. Over
relaties, over ervaringen tussen de lakens met andere partners dan waarmee ze
samenleven, de onbetaalbaarheid van het dagelijks leven én natuurlijk de
coronacrisis. Uit de tientallen gesprekken die we “opvangen” blijkt dat de
bevolking van Sint Maarten alleszins niet van plan is om zich zomaar te laten
injecteren met een goedje waar ze het fijne niet van weten. De eilandbewoners
zijn gewend om te gaan met de grillen van de natuur zoals orkanen.

We mogen bovendien niet vergeten dat de oorsprong van de bewoners van Sint
Maarten en andere Caribische eilanden heel vaak ligt op het Afrikaanse
continent. Wijsheden om lichamelijke ongemakken tegen te gaan, die door de
artsenij vaak als kwakzalverij worden afgedaan, zijn van moeder op dochter en
van grootmoeder op kleindochter doorgegeven. Het zou getuigen van een enorme
misplaatste arrogantie om te stellen dat mensen die qua oorsprong dicht bij de
natuur staan geen oplossingen uit de natuur weten te vinden om bepaalde kwalen
tegen te gaan. Zo mocht ik, Peter, zelf ontdekken toen ik veelvuldig in Afrika
aan het werk was. Daarnaast….

Malaria: de kinineboom bestaat ook bekend als de kinaboom en de werking is
daarvan bewezen. Wat wordt er aanbevolen om tot je te nemen als je hoge koorts
in de tropen krijgt? Inderdaad, kinine, een ingrediënt van tonic. Maar de
kinaboom was er eerder dan het blikje tonic. Dus….

Op het Franstalig deel van Sint Maarten waar de rigide Franse nationale regels
gelden inclusief corona-app, is de sfeer onder de lokale bevolking heel wat
anders. De bevolking kwam er al regelmatig de straat op tegen de Franse
coronamaatregelen en “vaccins” worden geduid als “genocide”. Maar daar hoort u
natuurlijk in Europa weinig tot niets over. We zouden maar een kritisch zijn
naar Macron en andere Europese leiders. De Protestborden onderweg zeggen
genoeg. Op Guadeloupe braken er zware rellen uit. De bevolking zette hele
straten in brand tegen de strikte Franse maatregelen. Het maakt de haat tegen,
zoals opstandige lokale inwoners van Saint Martin dit zeggen “de Franse
overheersing” – alleen maar sterker. De lokale bevolking heeft niet zoveel op
met de Franse prefectuur Saint Barth en Saint Martin en die afstand is met de
coronacrisis een stuk groter geworden. Zo blijkt als we spreken met lokale
mensen op Orient Beach, op het Franse gedeelte.

De grenzen tussen Frans Sint Maarten en Nederlands Sint Maarten werden ook
al een aantal keren gesloten vanwege de maatregelen en de onlusten op Frans Sint
Maarten. Nederlands Sint Maarten heeft zijn credo “The Friendly Island” hoog
weten te houden. Nu denken we weer even terug aan een kritisch verhaal van twee
weken geleden dat we brachten over Emmanuel Macron, alias Napoleon 2.0. Moet je
wel zo omgaan met de bevolking in je overzeese gebiedsdelen die een heel andere
mentaliteit hebben? Die zich niet laten meeslepen in draconische maatregelen en
zich daartegen verzetten? We stellen ons de vraag waar in deze context de
zogenaamde “Black Lives Matter” beweging is gebleven. Of komen we ook hier een
dubbele moraal en dubbele standaarden tegen?

Nog een paar statistieken voor wat ze waard zijn. Het “dodental” ten gevolge van
corona, zonder informatie over eventuele onderliggende ziektes of andere
incidenten staat op 75 op een bevolking van iets meer dan 40.000 geregistreerde
inwoners. Bovendien is het aantal illegaal verblijvenden substantieel. Het
aantal besmettingen: de meter staat op ongeveer 8.500 besmettingen waarvan we
niet weten hoeveel er op de IC terecht zijn gekomen, hoeveel minder intensieve
zorg eisende ziekenhuisopnames er zijn geweest of hoeveel mensen er besmet zijn
geraakt met milde klachten. Moraal van het verhaal? Deze cijfers zeggen niets.
We weten niet eens of er ook toeristen onder zaten en zo ja, hoeveel.

In ieder geval, op Sint Maarten en Saint Martin heeft het angstvirus  niet
massaal kunnen toeslaan. Er is zeker sprake van voorzichtigheid maar niet
overdreven. U kunt er nog vrijelijk genieten en nog meer als u een beetje lief
omgaat met de lokale bevolking.

Nu de WHO stelt dat het einde van de “pandemie” in zicht is, moeten we misschien
maar eens met onze zelfingenomenheid gaan kijken wat de oude wijsheden ons nog
te vertellen hebben en daarvoor zullen we de oren te luisteren moeten leggen in
landen waarvan wij denken dat we ze moeten “ontwikkelen”.

Intussen komt de nutteloosheid van het zakelijk opportunisme weer om de hoek
kijken. Voor de toeristen kwam er altijd een van afscheid nemen van Sint
Maarten. Vanaf het vliegveld vliegen de toestellen weer overal en nergens naar
toe. Alleen de VS en Frankrijk hadden een coronatest verplicht gesteld. Af te
nemen op het vliegveld tegen betaling van 110 dollar per persoon.

Je checkt in, gaat naar overbevolkte terminals, opeengepakt. Mensen die
vertrekken naar allerlei bestemmingen. Dus ook gemixt met mensen die naar de VS,
Frankrijk vliegen. Social distantie vereist! Mondkapjes dragen! Kunt u de logica
nog volgen?