door Jan Schils

Brussel
– De Amerikaanse minister van landbouw, Sonny Perdue, heeft –
 onderbouwd en vakkundig – brandhout gemaakt van de Farm to Farm
strategie (F2F) van Europees “klimaatpaus” Frans Timmermans als
onderdeel van de miljarden verslindende Green Deal van de Europese
Commissie.

In verband met de begin van dit jaar door Commissie-vicevoorzitter Timmermans
vurig bepleite (en later wat afgezwakte) halvering van de landbouwoppervlakte en
een forse daling van de landbouwexport in Europa, waarschuwde Perdue dat deze
EU-strategie alleen maar onheil zou brengen in de vorm van torenhoge kosten, een
aanzienlijke daling van de landbouwproductie en een vernietiging van het
concurrentievermogen van de boeren in Europa. Hij benadrukte dat de boeren in de
hele wereld geen bedelaars willen zijn, hun inkomen uit de markt willen halen en
afhankelijkheid van subsidies verwerpen.

“Winst maken geen misdaad”

De
Amerikaanse minister uitte zijn bezorgdheid over de F2F politiek
gedurende een conference call met Europese journalisten. Hij
onderstreepte dat winst maken geen misdaad is, zoals dikwijls in linkse
kringen wordt gesuggereerd. “Winstgevendheid en milieubescherming kunnen
hand in hand gaan”, verklaarde hij. Daarbij haalde Perdue de
Amerikaanse boeren als voorbeeld aan, omdat zij een forse stijging van
de productiviteit met minder input van middelen mogelijk maken dank zij
een innovatieve en hoogtechnologische productiemethoden.  

In tegenstelling tot de Amerikaanse strategie kiest Europa volgens Perdue voor
een aanpak, die vooral steunt op politieke wetenschap in plaats van op
landbouwwetenschap. Hij sprak de vrees uit, dat de F2F strategie van Timmermans
de innovatie in de landbouw in Europa de doodsteek zal geven, waardoor de boeren
geen kant meer op kunnen. Hij noemde het Europese model een recept voor
torenhoge kosten en een lage productiviteit, dat niet alleen de duurzaamheid
aantast, maar ook het concurrentievermogen verzwakt.

Daardoor zullen de de boeren wel gedwongen zijn om aan te dringen op
protectionistische maatregelen, die zoals bekend de handelsrelaties verstoren.
Ze kunnen zo immers niet concurreren op de wereldmarkt. Perdue vreest dat Europa
een onnauwkeurige publieke perceptie laat primeren op een gezond
wetenschapsbeleid en dat dit ten koste zal gaan van de boeren in de EU en de
consumenten in de hele wereld.

Consument centraal

Ook
de Europese productiestandaarden zijn de VS een doorn in het oog omdat
het volgens de Amerikaanse minister om zeer subjectieve standaarden gaat
en niet om gezondheids- of veiligheidsstandaarden, die een
wetenschappelijke onderbouw hebben. Daar scoort hij natuurlijk een punt
want al te vaak wordt EU-besluitvorming bepaald op grond van politieke-
en niet door objectieve en onafhankelijke motieven, die Europa vrolijk
aan zijn laars lapt. Perdue: “Wij zijn gehecht aan duidelijkheid over de
productie, aan labeling en aan marketing. Dan kan de consument zelf
 beslissen wat hij koopt en wat niet en niet de overheid.”

Tegenover het laatste voorstel van Timmermans om 30 procent van de
landbouwoppervlakte in de EU te vervangen door natuurgebied, wat onvermijdelijk
een grote aderlating voor de landbouwproductie en voedselvoorziening zou
betekenen, stelde Perdue dat de wereldbevolking blijft groeien en dat we dus
staan voor de gemeenschappelijke uitdaging om voldoende (lees: meer) voedsel te
produceren met behoud van een gezond milieu. 

Volgens de VS-minister worden de boeren over de gehele wereld geconfronteerd met
de zelfde uitdaging, namelijk op een duurzame manier zorgen voor voldoende
landbouwproducten (en dus voedsel) om te kunnen inspelen op de vraag van een
groeiende bevolking en de stijgende levensstandaard. 

Volgens
de VS-minister moet landbouw rendabel zijn en voedsel betaalbaar, ook
wanneer de ecologische voetafdruk van landbouw moet dalen. Daarom moeten
de ecologische, sociale en economische componenten van duurzaamheid met
elkaar in evenwicht worden gebracht: “Technologische innovaties, die de
productiviteit verhogen, zijn de enige manier om aan deze voorwaarde te
beantwoorden.”

Hij
waarschuwt dat een strategie (lees: zoals van Timmermans), die de
productiviteit onnodig opoffert om de milieudoelstellingen te halen,
“onze verantwoordelijkheid voor het voeden van de planeet doet mislukken
en de economische dynamiek van de landbouwsector zal aantasten”.
Sociale duurzaamheid moet dan ook een prioriteit zijn, waarbij ook de
verantwoordelijkheid van de landbouw om de toegankelijkheid en
betaalbaarheid van voedsel te verzekeren en te verbeteren een must zal
zijn. Volgens Perdue leefde in 1950  ruim 70 procent van de
wereldbevolking onder de armoedegrens. Anno 2020 zou dat minder dan 10
procent zijn, maar dat cijfer lijkt wel wat te laag ingeschat.  Deze
daling is volgens hem wel vooral het gevolg van de stijging van de
landbouwproductie. 

Perdue
wijst erop dat landbouwbeleid, dat investeringen in nieuwe
technologieën heeft gestimuleerd, er in geslaagd is om meer voedsel te
produceren en wereldwijd te verhandelen. Daarvan profiteren dan ook
consumenten over de hele wereld. Maar zijn volgende opmerking zal in het
EU-hoofdkwartier in Brussel wenkbrauwen doen fronsen”, namelijk dat het
verbeteren van de ecologische en economische duurzaamheid niet meetelt
als de consument het zich niet kan permitteren om veilig voedsel van
hoge kwaliteit op zijn bord te krijgen: “Economische
duurzaamheid is dan ook even belangrijk. Landbouwers willen hun inkomen
uit de markt halen en niet afhankelijk zijn van allerhande steun en
subsidies.”

In het hervormde EU-landbouwbeleid dat met twee jaar vertraging op 1 januari 2023
van kracht moet worden, zal in ieder geval een deel van de inkomenssteun worden
overgeheveld naar boeren die extra inspanningen leveren voor klimaat, natuur en
milieu. Dit betekent dat de inkomens- of hectaresteun aanzienlijk zal worden
gekort, wat de boeren in Oost-Europa natuurlijk niet zint. Zij eisen een gelijke
behandeling als hun collega’s in de rijkere West-Europese lidstaten.  

.