De Avonddenkers: Hoe de bouten, moeren en schroeven vallen uit de Europese samenlevingen
Door: Peter-Vincent Schuld
Onze samenleving is een complexe constructie van wetten en regels die ons
dagelijks reilen en zeilen regelen.
Niet alleen een constructie van nationale wetgevingen, de dragende balken
worden ook gevormd Internationale verdragen en Europese richtlijnen.
De pressie vanuit de samenleving om tot veranderingen te komen is groot. De
belangen zijn tegengesteld. Boeren en bouwvakkers versus milieu en klimaat.
Ze komen allemaal de straat op. De totale druk op de constructie die we
samenleving noemen begint een vorm aan te nemen die we niet meer gewend zijn.
De moeite die het kost om in België een federale regering te vormen is een
weerspiegeling van de van de schier onoverbrugbare tegenstellingen tussen de
diverse politieke gezindten en hun programma’s.
Het zijn “hete jaren”. De bevolking lijkt een reeks aan klachten te hebben
over het openbaar bestuur en laat van zich horen. Het enige thema dat de boze
burger niet op de straat wordt gebracht uit angst om gestigmatiseerd te worden
als “racist” is de massa-immigratie waarmee Europa te maken krijgt inclusief
alle wanpraktijken van lieden die geen voeling hebben met de mores en grond van
onze cultuur.
De dubbele moord in Groningen gepleegd waarvan Ergün S. verdacht wordt en de
Mocro-maffia waarvan men nu aanneemt dat bendeleider Taghi banden onderhoudt met
de Iraanse geheime dienst en zelfs moorden laat plegen in opdracht van het
Iraanse regime zijn bijkomende voorbeelden van ongewenste neveneffecten van
immigratie vanuit landen waar het plegen van (dodelijk) geweld eerder in de lijn
van acceptatie liggen.
Toch moeten we ook in Europa en oplettend oog blijven houden op mensen die hun
woede niet meer onder controle kunnen houden, hetzij in de vorm van volkswoede
hetzij in de vorm van enkelingen die naar het instrument “geweld” grijpen.
De Gele Hesjes-rage lijkt wat voorbij, echt bereikt is er niet veel,
behalve een stroom van straatgeweld in Parijs en andere Franse steden.
Geweld van ontevreden immigranten in bijvoorbeeld Italië en Frankrijk lijkt
angstvallig uit de media te worden gehouden, terwijl de feiten wel iets zeggen
over het respect waarmee betrokken immigranten Europa tegemoet treden. Men eist
recht op van alles, maar Europa en haar bevolking hebben geen enkele
verantwoordelijkheid voor het falen van de economie in de landen van waaruit
gelukszoekers deze kant op komen.
Door wandaden gepleegd door asieltoeristen, gelukszoekers en barbaren die in
getal een fiks deel vormen van de instroom en niet gescreend worden op de wil
tot acceptatie en aanname van de Europese cultuur daalt het draagvlak om mensen
op te nemen die echt nood hebben aan een veilige haven zoals Iraanse atheïsten,
Koerdische yezidi’s maar ook Turkse intellectuelen die onder het fanatieke
religieuze regime van Erdogan geen ruimte meer hebben tot het vrij denken of
wetenschap bedrijven. We noemen slechts enkele voorbeelden.
Ook het asielsysteem staat onder druk. Wellicht moeten we er eens aan gaan
denken om het internationale VN Vluchtelingenverdrag van 1951 maar eens te gaan
herschrijven, afgemeten op de mondiale situatie van vandaag met nadrukkelijke
aandacht voor realistische vragen of bepaalde religieuze overtuigingen wel in
het Westen passen of ingepast kunnen worden.
Mijn antwoord is op deze vraag sowieso nee. Laaggeletterdheid versus
kenniseconomieën lijdt totnog meer ontwrichting. Het klinkt hard, maar onze
samenleving is niet gebaat bij import-proletariaat. Zeker niet uit niet Europese
landen waar de intellectuele ontwikkeling per definitie een stuk lager ligt. Het
zal altijd leiden tot frictie en ontwrichting.
Ook de Brexit-saga is een voorbeeld van wanbestuur. Indien voormalig Britse
conservatief premier David Cameron een beetje kennis had gehad van het Europese
gemeenschapsrecht en de gevoeligheden tussen Ierland en het onder het Britse
koninkrijk vallende Noord-Ierland, dan had Cameron nooit een Brexit-referendum
uitgeschreven. Ja, hij heeft spijt.
Maar berouw komt na de zonde. Nu lijdt de Britse economie al verschrikkelijk veel
schade, iets wat de Britten in hun portemonnee voelen. De Brexit is een goedkope
soap geworden tegen een hoge kostprijs.
Ook in het Verenigd Koninkrijk vallen de bouten, de moeren en de schroeven uit
het staatsbestel.Of over een aantal jaren het Verenigd Koninkrijk nog zo
“verenigd” is als vandaag valt te betwijfelen.
Ook het aantreden van de nieuwe Europese Commissie onder aanvoering van Ursula
von der Leyen op 1 november a.s. zal voor de nodige instabiliteit gaan zorgen in
Europa gelet op het feit dat niet de burger centraal wordt gesteld maar wel een
ongrijpbaar klimaatverhaal en de zekere vergroening van Europa.
De nieuwe Europese Commissie heeft nog voor dat zij aangetreden is haar rug
gekeerd naar de primaire behoeften van de Europese burger die bestaan uit
veiligheid en stabiliteit. Ook deze constellatie verliest bouten, moeren en
schroeven. Dat krijg je als je vanuit een vermeend verheven maakbaarheidsmodus
denkt.
Naar volledigheid kun je in geen enkel geschreven stuk streven, er zijn altijd
onderwerpen die even buiten de boot vallen.
Maar toch even het oog op de oorlogsverklaring aan Madrid door de naar
onafhankelijkheid strevende Catalanen nadat Catalaanse politici door het Spaanse
Hooggerechtshof zijn veroordeeld tot lange celstraffen van 9 tot 13 jaar.
Catalonië is een uiterst gevoelig thema in de jonge Spaanse democratie die pas
midden jaren 70 van de vorige eeuw tot stand kwam na het wegvallen van dictator
Franco. Franco heeft de Catalaanse taal en cultuur gedurende zijn regime altijd
onderdrukt.
Onder de nieuwe Spaanse grondwet die na de val van Franco van kracht is geworden
heeft Catalonië een verregaande autonome status gekregen binnen het Spaanse
staatsbestel. Maar Catalonië vormt wel een onmisbare rader binnen het Spaanse
“uurwerk”.
De Spaanse grondwet is democratisch tot stand gekomen en laat geen ruimte
voor onafhankelijkheidsreferenda.
Of de Spaanse nationale autoriteiten er goed aan hebben gedaan om destijds
tijdens het referendum hard in te grijpen is een discussiepunt, zo het evenzeer
een discussiepunt vormt of het opleggen van lange celstraffen voor de
veroordeelde Catalaanse politici wel bijdraagt aan een verzoening tussen de
separatistische Catalanen en Madrid.
Wellicht kan de Spaanse koning hierin een rol spelen door de veroordeelde
politici naar verloop van tijd, maar binnen een te overzienbare periode gratie
te verlenen. Het zou in ieder geval weer wat bouten, schroeven en moeren terug
op hun plaats brengen in de fragiele constructie die een samenleving is en
blijft.