door Jan Schils

Brussel
– De Europese Commissie heeft de klimaat- en energieplannen van de
federale Belgische regering en van de drie regionale regeringen van
Vlaanderen, Wallonië en het Brusselse gewest in harde bewoordingen met
de grond gelijkgemaakt.

”Zelden
in het verleden heeft de Europese Commissie een lidstaat in een
degelijke vernietigende taal terechtgewezen, ook in Oost-Europa niet”,
zo verklaarde een EU-woordvoerder. Het gaat om de plannen, die elke
lidstaat voor de periode 2021-2030 in Brussel moest aanmelden in verband
met de reductie van de CO2 uitstoot in 2030 en de beoogde koolstofvrije
doelstellingen in 2050.

Slechte communicatie Timmermans

De klimaat- en energieplannen van de 27 lidstaten werden eind vorig jaar in
Brussel ingediend, een maand voordat “klimaatpaus” en vicevoorzitter van de
Commissie, Frans Timmermans, met nieuwe en verdergaande voorstellen uitpakte
zonder daarover voldoende te communiceren. Het gevolg was dat de plannen van de
lidstaten nauwelijks nadat ze in Brussel waren ingediend (op straffe van
sancties als de indieningstermijn zou worden overschreden) waren verouderd. Ze
waren immers nog gebaseerd op de toen nog geldende Europese doelstelling voor
2030, namelijk 40 procent minder CO2 uitstoot. Inmiddels heeft Timmermans namens
de Europese Commissie voorgesteld om de vermindering van de uitstoot te verhogen
naar 55 procent tegen 2030. Het Europees Parlement wil zelfs 60 procent
reductie. Beide voorstellen zijn het gevolg van vooral groene stokpaardjes na
gunstige verkiezingsresultaten van deze klimaatfanatici in verschillende
EU-lidstaten zoals België, Frankrijk en Duitsland.

Europese Commissie spreekt schande

De Belgische plannen voor 2030 scoren op alle belangrijke punten een dikke
onvoldoende.  “Het oordeel van de Commissie is ronduit vernietigend en een
schande voor de manier waarop dit land meent er zich vanaf te kunnen maken”,
zegt genoemde Commissiewoordvoerder. De Belgische plannen zijn heel moeilijk te
analyseren, volgens de Commissie: “Men heeft gewoon de plannen van de
verschillende regionale regeringen en die van de federale regering zonder enige
samenhang bij elkaar opgeteld. De belangrijkste en bepalende doelstellingen (CO2
uitstoot, het aandeel aan hernieuwbare energie en de energie-efficiëntie)
behaalden een beschamende zware onvoldoende. Om de CO2 uitstoot over tien jaar
met 35 procent te verminderen, moet maar liefst een kloof van bijna 25 procent
worden goedgemaakt, wat – gezien de huidige inspanningen – zo goed als
onmogelijk is.

Groenen laten dogma varen

De sedert twee weken aan de macht gekomen paars-groene regering-De Croo heeft
intussen wel de verhoogde uitstootvermindering van 55 procent in 2030 omarmd en
voorts beloofd om het federale klimaat- en energieplan te verbeteren en de
capaciteit van windenenergie op zee in tien jaar tijd te verdubbelen. Ook houdt
ze vast aan een algemene kernuitstap tegen 2025, maar dat wordt buiten links en
groen totaal onmogelijk geacht. Om volledig af te zien van de kerncentrales, die
goed zijn voor circa twee derde van de totale energievoorziening in het land,
zijn er ook tegen die tijd niet voldoende alternatieve energiebronnen
beschikbaar.

In het anti-kernenergiefront is intussen wel barst ontstaan, want de twee groene
partijen in de regering-De Croo hebben laten weten dat ze van het uitbannen van
kernenergie (voorlopig toch) geen “dogma” willen maken. Zouden ze dat wel doen,
dan zou er een crisissituatie ontstaan en dat kan het land zich na 500 dagen
zonder regering en in volle coronacrisis niet veroorloven. België is nu al de
slechtste leerling van de Europese klas bij de bestrijding van de epidemie..

Om toch aan de Europese klimaateisen tegemoet te komen heeft de nieuwe regering
een pakket van circa 4 miljard euro aan investeringen beloofd (een grootscheeps
plan voor woningrenovatie en maatregelen om duurzaam transport te bevorderen).

De Commissie vraagt meer bepaald om voldoende laadstations voor elektrische
auto’s, geleidelijke afschaffing van het fiscaal voordeel voor de bijna 1
miljoen bedrijfswagens die in België rondrijden en meer inspanningen om
rekeningrijden of een wegenvignet van de grond te krijgen.

Voor hernieuwbare energie belooft het land een aandeel van 17,5 procent in het
verbruik in 2030 waar de Commissie het op 25 procent als noodzakelijk houdt. In
de landbouw wil België de uitstoot van schadelijke stoffen vergeleken met 2005
met 20 procent verminderen, waarbij vooral de Vlaamse veehouderij zal moeten
inkrimpen. Ook het gebruik van biomassa,  warmtepompen, zonneboilers en
biobrandstoffen zal worden aangemoedigd.

Milieubewuster Wallonië

De Commissie neemt ook het herbebossingsplan van het land niet serieus omdat daar
weinig plaats voor zou zijn in een van de dichtstbevolkte landen van Europa.
Maar dan heeft ze niet verder dan haar neus gekeken en zich waarschijnlijk
alleen op Vlaanderen gefocust. Daar hebben bouw en beton altijd voorrang
gekregen op zowel de naar een goed milieu snakkende bewoners als op de steeds
meer verpeste natuur.

In het rijkelijk beboste Wallonië, waarvan de inwoners zich veel milieubewuster
gedragen dan de meer op geld ingestelde Vlamingen, is de situatie helemaal
anders en herbebossing een opportuniteit. Het beheer van weiden, bossen en
andere natuurgebieden laat in België nog heel wat te wensen over, concludeert de
Commissie nog, maar dat geldt ontegensprekelijk meer voor het rijke Vlaanderen
dan het armere Wallonië.